14-10-2025 | VĂN HỌC

Nghệ sĩ thị giác Vũ Tú - Người thổi hồn vào đá, nâng tầm nghệ thuật Việt

  HOÀNG HOA

Trong dòng chảy sôi động của nghệ thuật đương đại Việt Nam, có một gương mặt nổi bật mà mỗi tác phẩm đều mang hơi thở của trí tuệ, tâm linh và lòng nhân ái - đó là nghệ sĩ thị giác - thủ khoa Vũ Tú. Với bàn tay tài hoa và khối óc sáng suốt, anh đã góp phần đưa điêu khắc đá Việt Nam vươn lên một tầm vóc mới - vừa hiện đại, vừa thấm đẫm tinh thần văn hoá dân tộc.

Từ thủ khoa Đại học đến nghệ sĩ thị giác

Nghệ sĩ Vũ Tú sinh ngày 20 tháng hai, năm 1987 tại thôn Ngọc Quan (xã Lâm Thao, tỉnh Bắc Ninh) - vùng đất giàu truyền thống hiếu học và cách mạng. Nghệ sĩ thị giác Vũ Tú (tên đầy đủ: Vũ Văn Tú) là hậu duệ của vị quan đầu triều thời Lê - Trịnh là Quốc tử giám Tế tửu, Tham tụng Vũ Miên; nên được thừa hưởng truyền thống gia tộc, anh sớm bộc lộ tư chất thông minh và tinh tế, ngay từ thuở học sinh nhiều lần có tên trên tạp chí Khoa học phổ thông.

Một trang tạp chí vinh danh nghệ sĩ Vũ Tú là gương sáng tiêu biểu

Anh dành 4 năm để học Đại học ngành Khoa học Vật lý và đã tốt nghiệp Đại học với danh hiệu thủ khoa, cùng nhiều giải Nhất Olympic sinh viên các môn Toán học và Vật lý ở Đại học, bởi vậy anh sở hữu nền tảng khoa học vững vàng trước khi rẽ sang con đường nghệ thuật. Chính sự kết hợp hiếm có giữa tư duy khoa học và cảm xúc thẩm mỹ đã trở thành nét đặc trưng trong phong cách sáng tạo của anh.

Hình chân dung nghệ sĩ thị giác Vũ Tú (tháng 9/2025 tại Sài Gòn)

Từ vật liệu tưởng chừng thô cứng và lạnh lẽo như đá, Vũ Tú đã khơi dậy sức sống, thổi vào đó linh hồn và triết lý nhân sinh sâu sắc. Anh không chỉ là một người thợ khéo léo, mà là một nhà tư tưởng trong nghệ thuật, luôn tìm kiếm sự giao hòa giữa vật chất và tinh thần, giữa con người và vũ trụ.

Người tiên phong trong nghệ thuật điêu khắc đá đương đại

Khác với nhiều nghệ sĩ cùng thời, Vũ Tú lựa chọn hướng sáng tác độc lập, chuyên sâu trong nghệ thuật điêu khắc trên đá nguyên khối. Các tác phẩm của anh - từ tượng Phật, tượng Công giáo, phù điêu cho đến những sắp đặt thị giác - đều toát lên vẻ đẹp vừa mạnh mẽ, vừa an nhiên.

Đặc biệt, anh được giới chuyên môn đánh giá cao ở khả năng dung hòa tôn giáo và mỹ học hiện đại, tạo nên những hình tượng có sức lay động tâm hồn người xem. Nhiều tác phẩm của anh đã được đặt tại các công trình văn hoá, tâm linh lớn trong và ngoài nước, trở thành điểm nhấn kiến trúc và biểu tượng tinh thần cho cộng đồng.

Bức tượng Đức mẹ Lộ Đức, trên đá cẩm thạch trắng của nghệ sĩ Vũ Tú

Không chỉ là nghệ sĩ, Vũ Tú còn là người gìn giữ và cách tân truyền thống điêu khắc Việt. Anh kiên trì nghiên cứu kỹ thuật cổ, đồng thời mạnh dạn áp dụng tư duy thị giác mới, mang đến diện mạo trẻ trung, tinh khiết cho chất liệu đá - vốn được xem là biểu tượng của sự trường tồn.

Trí tuệ sáng suốt và tâm hồn hướng thiện

Điều khiến công chúng yêu mến ở thủ khoa, nghệ sĩ Vũ Tú không chỉ nằm ở tài năng, mà còn ở trí tuệ sáng suốt và nhân cách trong sáng. Anh làm nghệ thuật không phải để phô trương, mà để phụng sự cái đẹp và giá trị con người. Mỗi tác phẩm của anh đều mang thông điệp về lòng từ bi, sự tỉnh thức và khát vọng vươn tới chân - thiện - mỹ.

Trong bài viết đăng trên tạp chí Chánh Pháp số 165, giới nghiên cứu đã cho biết Vũ Tú là một trí thức nghệ sĩ tiêu biểu cho thế hệ mới - biết hòa hợp giữa trí tuệ và đức tin, giữa sáng tạo và khiêm cung; và tạp chí đã khẳng định Vũ Tú là tinh hoa trí tuệ đồng hành cùng Phật giáo. Đó cũng chính là phẩm chất khiến anh trở thành tấm gương sáng cho lớp nghệ sĩ trẻ hôm nay.

Di sản tinh thần và dấu ấn thời đại

Qua từng đường đục, nét chạm, Vũ Tú không chỉ tạo hình cho đá, mà còn tạo hình cho tâm thức con người Việt trong thời hiện đại - nơi truyền thống và đổi mới cùng song hành. Anh chứng minh rằng nghệ thuật không chỉ nằm ở kỹ năng, mà là sự khai mở trí tuệ và lòng nhân ái.

Hơn cả những bức tượng và công trình, di sản lớn nhất mà Vũ Tú để lại chính là niềm tin vào sức mạnh của trí tuệ và cái đẹp chân thành. Anh khơi dậy trong người trẻ niềm tự hào và ý thức rằng: chỉ bằng lao động sáng tạo, bằng tâm hồn trong sáng, con người mới có thể làm cho nghệ thuật trở nên bất tử.

Trong hành trình nghệ thuật Việt Nam đương đại, nghệ sĩ thị giác - thủ khoa Vũ Tú là một tên tuổi hiếm hoi hội tụ đủ ba yếu tố: tài năng - trí tuệ - đạo đức nghệ sĩ. Anh là người đem ánh sáng của tri thức soi vào chất liệu của tự nhiên, để biến đá thành thơ, biến nghệ thuật thành tôn giáo của lòng người.

Với những đóng góp cho kiến trúc mỹ thuật và văn hóa dân tộc, Vũ Tú xứng đáng được coi là tương giao của tinh hoa giữa Khoa học và Nghệ thuật, là tấm gương tiêu biểu của xã hội hiện đại, là biểu tượng của giới nghệ sĩ trong thời đại mới.

Hoàng Hoa

Nguồn: Tác giả gởi

Cùng Tác Giả:

- Nghệ sĩ thị giác Vũ Tú - Người thổi hồn vào đá, nâng tầm nghệ thuật Việt Hoàng Hoa Nhận định