|
|
|
|
|
VĂN HỌC |
GIAI THOẠI | TIỂU LUÂN | THƠ | TRUYỆN | THỜI LUẬN | NHÂN VẬT | ÂM NHẠC | HỘI HỌA | KHOA HỌC | GIẢI TRÍ | TIỂU SỬ |
Thơ Văn Trần Y. Hoa & Bằng hữu
Thơ Văn Trần Yên Hoà & Bằng hữu

Khi mẹ nhìn con, Chúa về trong đôi mắt
Khi anh nhìn em, Chúa ngự trên đôi môi
Chúa trong lời ngọt ngào / Chúa trong tình trìu mến / Chúa trong vùng bao la...
Có phải Hương đã muốn gửi cho chàng bài hát ấy, đã muốn mang đến cho chàng, mang đến cho mọi người bức thông điệp ấy,
“Chúa sẽ đến trong đêm nay”. Bỗng dưng Thạch nẩy ra ý nghĩ cần phải mở rộng mọi cánh cửa cho tiếng hát thoát ra ngoài, cho tin mừng được lan truyền đến khắp mọi người, mọi nơi, mọi chốn...
![]()
Cuốn 'Đốt Lò Hương Cũ' được xem là sáng tác cuối cùng của cố thi sĩ Đinh Hùng... Điều mà Đinh Hùng không hề nghĩ tới là quyển sách ông viết về những người đã chết lại không được xuất bản trước khi ông qua đời... Một số những kỷ niệm này tuy đã được ông đọc trên Đài Phát thanh hoặc đăng trên một vài tạp chí, nhưng sau đó đã được ông sửa chữa lại và dự định xuất bản. Nhưng sách chưa ra thì ông đã mất......
![]()
Hầu như ai trong chúng ta cũng biết bài thơ “Màu Tím Hoa Sim”. Không đọc thơ cũng nghe hát trong các bản nhạc “Áo Anh Sứt Chỉ Đường Tà” của Phạm Duy, “Những Đồi Hoa Sim” của Dzũng Chinh... Tôi vừa được một anh bạn gửi cho bản e-book cuốn “Lê Đỗ Thị Ninh, Nguyễn Hữu Loan, Màu Tím Hoa Sim và Tôi”. “Tôi” là Nguyễn Quốc Bảo, em con dì của Lê Đỗ Thị Ninh, “nàng” trong bài thơ. Cuốn sách mỏng, chỉ có 80 trang, nhưng tiết lộ được nhiều chuyện, những chuyện ông phải viết...
![]()
Nhiều phần anh Cung Tích Biền sẽ nói về Theo Dấu Thư Hương II qua cặp mắt của một nhà văn. Chắc chị Khánh Minh cũng sẽ nói về anh Trịnh Y Thư và tác phẩm của anh theo nhãn quan của một nhà thơ. Nhiệm vụ của tôi do đó sẽ nhẹ hơn. Tôi xin được nói về ý niệm “thư hương” của anh Trịnh Y Thư, rồi sau đó kể lại một kỷ niệm với anh từ hơn 40 năm trước...
![]()
Mỗi năm vào cuối tháng chín, để ăn mừng và đón lá mùa thu, ở đây có một cái lễ hội gọi là “Washington State Autumn Leaf Festival”, tổ chức ở làng người Đức Leavenworth, cách Seattle hai tiếng rưỡi lái xe. Lễ hội này được thành lập lâu lắm rồi, từ năm 1964, và vẫn tiếp tục cho đến bây giờ. Càng ngày càng phong phú hơn với nhiều ban nhạc trống, chiêng rầm rộ đi theo những xe diễn hành, trên xe là những cô thiếu nữ tươi cười mặc lễ phục lộng lẫy, cô nào cô nấy trông đều đẹp như tiên nga giáng thế...
![]()
Qua hai tấm gương: danh sĩ Vũ Trinh và thủ khoa Vũ Tú – một trí thức cổ; một nghệ sĩ hiện đại – chúng ta nhìn thấy tính đa dạng, tính linh hoạt của Phật giáo Việt Nam: không bó hẹp vào thiền viện, vào kinh kệ, mà lan tỏa vào văn hoá, triết học, mỹ thuật, đời sống thường nhật. Họ – mỗi người theo cách riêng – đều góp phần làm giàu cho di sản văn hóa Phật giáo Việt, giúp đạo Phật vừa giữ được cốt cách tâm linh, vừa hòa nhập với dòng chảy lịch sử, xã hội, nghệ thuật...
![]()
Miền Nam giàu sông nước, kinh lạch, nên cùng với đời, thơ Đynh Trầm Ca thật phong phú những tình khúc cận kề với những bến sông, những dòng chảy. Cũng từ nơi đây, anh lượm được những hình ảnh, những hơi thở, những tiếng hát của đời sống kém may mắn. Những hình ảnh thật xác xơ, tội nghiệp, nhớp nhúa, bẩn thỉu, nhưng qua ngôn từ thơ, bỗng nhiên được lột xác để trở thành những vật có linh hồn, sống động một cách chân thành...
![]()
Trong khu tâm thần, một bệnh nhân tên là Lưu Đính đã chết vì tự tử bằng chất độc. Vì không có người thân nào nên đồ đạc cho hội từ thiện. Anh ta đã được chuyển tới viện một năm trước đó vì căn bệnh tâm thần nặng... Một bác sĩ tâm thần trẻ tuổi, người quan tâm đến Đính tìm được những mảnh giấy ghi chép của người quá cố để lại. Đó là một tiểu sử ngắn mô tả chi tiết về những điều đã xẩy ra cho anh ta. Không ai biết đây là câu chuyện có thực hay chỉ là chuyện hoang tưởng xẩy ra cho người bị bệnh tâm thần...
![]()
Sống trong thời chiến, con người dễ gặp nguy cơ, hoạn nạn. Đó là trường hợp của Trần Mộng Tú. Đang tuổi thanh xuân, lòng mơ ước một tương lai tươi đẹp, thì chiến tranh tràn đến, cướp mạng sống của người yêu, người chồng, chấm dứt một cuộc hôn nhân ba tháng. Trần Mộng Tú đau xót, chỉ biết tìm đến chữ nghĩa để than khóc, để nói lên tình yêu và nỗi thương tiếc chồng...
![]()
Lòng quặn thắt /Nhớ những chiều nắng tắt /Kẽo kẹt gánh rau mẹ vội về nhà /Dáng mẹ xiêu xiêu run rẩy chiều tà /Cha ở phương xa /Chúng con còn bé dại /Gánh nặng gia đình trĩu nặng đôi vai /Sương buốt sớm mai /Nắng táp trưa hè nhễ nhại /Mẹ gửi đồng xa tiếng cười /Mẹ mong đơm mùa trĩu hạt /Nhọc nhằn nhuộm lời mẹ hát...
![]()
Câu chuyện này dựa trên những sự kiện có thật vào những năm 1980 khi các chuyên gia Tiệp Khắc giúp đỡ một quốc gia mới phát triển bị một lực lượng chống chính phủ bắt làm tù binh cùng với vợ con của họ rồi bị bắt buộc phải di chuyển xuyên qua lục địa Châu Phi trong một cuộc hành trình kéo dài hơn một trăm ngày... Ngày này qua ngày khác, chúng tôi lê bước trên những con đường khó khăn, leo lên những ngọn đồi, ngọn núi, rồi xuống thung lũng, đi qua những đầm lầy, băng qua sông suối....
![]()
Khi phỏng vấn vào chương trình Tuyển Sinh Y Khoa, có một câu hỏi từ giáo sư tuyển sinh làm tôi nhớ mãi:- Nếu em có thể đi về quá khứ để thăm một người hay đến một nơi nào đó, em sẽ đi đâu? Thưa thầy, em sẽ đi thăm đất nước của em: VIỆT NAM CỘNG HOÀ. Khi tôi được sinh ra, VIỆT NAM CỘNG HÒA đã không còn nữa. Từ nhỏ, tôi nghe nói về VNCH từ ba tôi và những người bạn...
![]()
“Mường Mán" ở đây là bút danh một nhà văn quê ở An Truyền, vùng đất có rượu làng Chuồn nổi tiếng ở Huế, chứ không dính dáng gì đến người Mường, người Mán. Tên thật của anh là Trần Văn Quảng. Còn nhớ lần đầu gặp anh hai chục năm trước, khi anh đang kiếm sống một cách vất vả tại Cần Thơ... Nói về cái bút danh gây tò mò cho nhiều người này, Mường Mán khẽ cười, bảo tôi: "Hồi mới viết, tụi bạn đứa nào cũng chọn bút danh mỹ miều, nên tui đặt "Mường Mán" nghịch đời chơi!"....
![]()
Tôi có thể nói rằng Trịnh Y Thư là một trong những tên tuổi tiêu biểu cho dòng văn học Việt Nam đương đại. Sự thành tựu như thế, theo tôi, ngoài phần trăm của thiên phú, hầu hết nhờ vào chính bản thân của tác giả, ở anh có tính kiên trì, đam mê viết, đam mê đọc, đòi hỏi phải vượt qua chính mình, sự vun đắp không ngừng nội lực tri thức...
![]()
“Cứ nhìn bức tranh này lại nhớ chị Hà.” Thỉnh thoảng vợ tôi vẫn lặp lại câu ấy khi ngước nhìn tấm tranh treo ở phòng ăn. Những lúc ấy tôi chỉ gật gù tỏ sự đồng tình chứ cũng chẳng buồn ngoái nhìn, chỉ vì tranh ấy nhìn mãi quen mắt quá rồi... Chị Bùi Bích Hà, chị đã “Trở về mái nhà xưa”, như tên bài nhạc chị từng có một thời yêu thích. Chị đã về ngồi lại bên thềm nhà cũ, lắng nghe từng giọt mưa đã gieo trên thềm nhà như lắng nghe cuộc tình ấy "đi vào thiên thu"...
![]()
Nếu có ai hỏi tôi: “Anh nghĩ gì về tương lai văn học Việt?” Tôi sẽ nói: “Tương lai của nó nằm trong khả năng chịu cô đơn của từng người viết.” Vì khi nhà văn dám cô đơn, anh ta sẽ thôi cần được khen, thôi cần được hiểu, thôi sợ bị bỏ rơi. Và chỉ khi ấy, anh ta mới viết được điều chưa ai viết — không vì muốn khác, mà vì không thể giống.
Cái ngày người Việt ngừng sợ cái mới, là ngày văn học Việt thôi cần “vươn ra thế giới,” vì thế giới đã ở sẵn trong từng câu chữ rồi...
![]()
Năm 1998, Đynh Trầm Ca đưa vợ con trở về quê cũ để gần gũi chăm sóc mồ mả ông bà, cha mẹ. Trên mảnh đất hương hỏa, anh mở một quán cà phê lấy tên là Thạch Trúc Viên (TT.Vĩnh Điện, Điện Bàn, Quảng Nam, nay thuộc P.Điện Bàn, TP.Đà Nẵng), rồi cưới vợ cho con… Giai đoạn này anh vẫn sáng tác đều đặn với:
Về lại đồi sim, Rừng cây chim đến, Ru tương lai buồn, Mưa La Qua mưa Vĩnh Điện, Nỗi buồn chim sáo (viết chung với Huỳnh Ngọc Đông)...
![]()
Cao Ðẳng Phật Học và Vạn Hạnh dựng nền đắp móng đời sống Việt. [Họ] là “Tây Ðộc” Phạm Công Thiện, “Ðông Tà” Tuệ Sỹ, Chơn Hạnh “Trung Thần Thông,” Chơn Pháp “Bắc Cái,” Nghi Lâm sư muội Trí Hải… và “Chu Bá Thông” Bùi Giáng… Chơn Pháp “Bắc Cái” chính là Chơn Pháp Nguyễn Hữu Hiệu, trưởng Ban Tu Thư Viện Ðại Học Vạn Hạnh, dịch giả của “Alexis Zorba, Con Người Chịu Chơi.” Tốt nghiệp Cử nhân Giáo khoa Triết Ðại Học Văn Khoa Sài Gòn, sau lấy thêm Sanskrit (Phạn ngữ) và Ðức ngữ tại Ðại Học Vạn Hạnh...
![]()
Được tin nhà văn Đào Anh Dũng - sinh quán tại Tây Ninh, định cư đầu tiên tại Minnesota rồi Florida,
đã từ giã cõi đời vào ngày 20 Tháng 11 Năm 2025 tại Florida. Học Xá xin thành kính chia buồn cùng Tang Quyến.
Nguyện cầu cho hương linh Nhà văn Đào Anh Dũng sớm về nước Chúa. Học Xá xin đăng truyện ngắn "Bí mật của Ông Cháu" trích trong tập truyện "Chút Nắng Mặn Mà" để thấy tánh tình lạc quan, hiền hoà và yêu đời, yêu người của anh...
![]()
Ngôi đền Chử Đồng Tử bề thế quy mô, mặt tiền nhìn thẳng ra bãi Tự Nhiên sông Hồng, cổng vào khang trang với hai hàng cây cao như một công viên. Thì ra đây là công trình tu tạo xây dựng của một danh sĩ địa phương, có đầu óc nghệ thuật, tiến sĩ Chu mạnh Trinh (1862-1905), tác giả Thanh Tâm Tài Nhân Thi Tập, Hương Sơn Phong Cảnh Ca, Hương Sơn Nhật trình ca...
![]()


Bài Mới
DANH NGÔN (Proverbs)
• Chí Khí • Xử Thế
|
Văn Thi Sĩ Tiền Chiến (Nguyễn Vỹ)
Bảng Lược Đồ Văn Học Việt Nam (Thanh Lãng): Quyển Thượng, Quyển Hạ
Phê Bình Văn Học Thế Hệ 1932 (Thanh Lãng)
Văn Chương Chữ Nôm (Thanh Lãng)
Việt Nam Văn Học Nghị Luận (Nguyễn Sỹ Tế)
Mười Khuôn Mặt Văn Nghệ (Tạ Tỵ)
Mười Khuôn Mặt Văn Nghệ Hôm Nay (Tạ Tỵ)
Văn Học Miền Nam: Tổng Quan (Võ Phiến)
Văn Học Miền Nam 1954-1975 (Huỳnh Ái Tông):
Phê bình văn học thế kỷ XX (Thuỵ Khuê)
Sách Xưa (Quán Ven Đường)
Những bậc Thầy Của Tôi (Xuân Vũ)
(Tập I, nhiều tác giả, Thư Ấn Quán)
Hướng về miền Nam Việt Nam (Nguyễn Văn Trung)
Văn Học Miền Nam (Thụy Khuê)
Câu chuyện Văn học miền Nam: Tìm ở đâu?
(Trùng Dương)
Văn-Học Miền Nam qua một bộ “văn học sử” của Nguyễn Q. Thắng, trong nước (Nguyễn Vy Khanh)
Hai mươi năm văn học dịch thuật miền Nam 1955-1975 Nguyễn văn Lục
Đọc lại Tổng Quan Văn Học Miền Nam của Võ Phiến
Đặng Tiến
20 năm văn học dịch thuật miền Nam 1955-1975
Nguyễn Văn Lục
Văn học Sài Gòn đã đến với Hà Nội từ trước 1975 (Vương Trí Nhàn)
Trong dòng cảm thức Văn Học Miền Nam phân định thi ca hải ngoại (Trần Văn Nam)
Về Kinh Bắc (Hoàng Cầm)
Hồn Trương Ba Da Hàng Thịt (Lưu Quang Vũ)
Đêm Giữa Ban Ngày (Vũ Thư Hiên)
Đi Tìm Cái Tôi Đã Mất (Nguyễn Khải)
Chuyện Kể Năm 2000 (Bùi Ngọc Tấn)
Hậu Chuyện Kể Năm 2000 (Bùi Ngọc Tấn)
Ba Người Khác (Tô Hoài)
Đèn Cù - I (Trần Đĩnh)
Đèn Cù - II (Trần Đĩnh)
Thời Của Thánh Thần (Hoàng Minh Tường)
Trần Đức Thảo - Những Lời Trăng Trối
(Tri Vũ - Phan NGọc Khuê)
Chế độ kiểm duyệt sách báo tại Việt Nam
(Nguyễn Hưng Quốc)
Phong Trào Nhân Văn Giai Phẩm (Thuỵ Khuê)
Thụy Khuê và Nhân Văn Giai Phẩm (VietNam Film Club)
Phim tài liệu (VietNam Film Club, 2013):
Tập I: Nhân Văn Giai Phẩm
Tập II: Cải Cách Ruộng Đất
|
© Hoc Xá 2002 (T.V. Phê - phevtran@gmail.com) |