1. Head_

    Chu Tá»­

    (17.4.1917 - 30.4.1975)

    Hoài Linh

    (.0.1920 - 30.4.1995)
    Ad-25-TSu-2301360532 Ad-25-TSu-2301360532

     

     

    1. Link Tác Phẩm và Tác Giả
    2. Cô gái tóc vàng (Nguyên Minh) Ad-21 Ad-21 (Google - QC3) (Há»c Xá)

      30-1-2019 | VĂN HỌC

      Cô gái tóc vàng

        NGUYÊN MINH
      Share File.php Share File
          

       


       Uống nước mát từ giếng nước cá»§a khuôn viên bảo tàng Quang Trung (Ảnh: NH)

      Không hiểu sao má»—i lần tôi gặp mặt Elena Pucillo Truong tôi cứ liên tưởng đến má»™t cô gái tóc vàng cá»§a má»™t thá»i rất xa. Thá»i cá»§a 300 năm trước. Giữa hai con ngưá»i cá»§a hai thá»i đại khác nhau. Giữa hai đất nước ngày ấy rất xa lạ. Má»™t phương Äông thá»i đại Tây SÆ¡n. Má»™t phương Tây hiện đại đã xa thá»i đế chế La Mã. Vá»›i tôi, liệu giữa hai con ngưá»i đó có gì dính liá»n nhau như hai là má»™t. Kiếp luân hồi. Tiá»n kiếp chăng?


      Tôi có nói Ä‘iá»u này vá»›i Elena. Và, cô ấy gật đầu, đôi mắt xanh, nhìn vá» má»™t phương trá»i xa xăm nào đó. Còn tôi, tôi nhá»› lại ngày chúng tôi quen nhau.


      Cách đây, mưá»i năm trước. Trong dịp khai mạc phòng triển lãm tranh cá»§a những há»a sÄ© thân tình, Trương Văn Dân – má»™t ngưá»i bạn văn tôi má»›i quen, giá»›i thiệu vá»›i tôi cô vợ ngưá»i à tóc vàng. Tôi nhìn cô ấy vá»›i thái độ thá» Æ¡. Nhưng ngược lại vá»›i ánh mắt đầy thân thiện, cô nhìn tôi như bắt gặp má»™t khám phá gì lạ. Sau này trong má»™t bài tản văn Elena viết vá» tôi, cô nhận ra tôi có đôi mắt màu xanh.


      Ban đầu tôi nhìn Elena Ä‘á»i thưá»ng. Má»™t ngưá»i đàn bà Ã, từng là má»™t tiến sÄ© văn chương Pháp tốt nghiệp trưá»ng đại há»c ở Ã. Theo chồng, Ä‘i Ä‘i vá» vá». Việt Nam – Ã. Roma – Sài Gòn. Khi tôi bắt đầu làm tập san Quán Văn, Trương Văn Dân là má»™t trong những thành viên đầu tiên. Elena chỉ là cái bóng Ä‘i theo chồng trong những buổi ra mắt báo mà thôi. Nhưng Quán Văn ra được mươi số Trương Văn Dân chuyển cho tôi bài tản văn cá»§a Elena viết bằng tiếng à và Dân dịch ra tiếng Việt. Ban đầu tôi còn nghi ngá». Tôi cứ nghÄ© Trương Văn Dân làm phù thá»§y, nghiển chuyện, muốn tạo má»™t huyá»n thoại vá» ngưá»i vợ ngoại quốc cá»§a mình. Nhưng tôi đã lầm thật sá»±, sau bao nhiêu năm. Từ sÆ¡ giao đến thâm tình, và bao nhiêu bài tùy bút và truyện ngắn cá»§a Elena gởi cho Quán Văn tôi nhận ra chỉ có Elena viết được mà thôi. Những suy nghÄ© thấm thấu vá» cuá»™c Ä‘á»i cô đã trải qua. Những xúc cảm vá» tình ngưá»i, tình bạn, tình yêu, vá»›i tâm hồn Việt, rất Việt, dù Elena rặc dòng ngưá»i Ã.


      Bao nhiêu năm chúng tôi đã “sống chung†trong má»™t “gia đình†Quán Văn, từ những buổi há»p mặt trên căn gác nhỠ“chuồng cuâ€, tòa soạn cá»§a tập san, từ những buổi cà phê lá»™ thiên Ngô Tất Tố, tá»›i những buổi ra mắt sách tại vài quán cà phê, bao giá» cÅ©ng rá»™n ràng tiếng cưá»i, líu lo vài tiếng Việt cá»§a Elena. Những chuyến Ä‘i ngắn ngày. Lúc thì lên cao nguyên. Lúc ra Huế. Khi bay ra Hà Ná»™i. Lại vá» miá»n Tây mùa nước nổi. Như má»™t gia đình đông vui mà văn chương là chất dính làm chúng tôi hòa mình, hồn nhiên, gần gÅ©i nhau hÆ¡n, hiểu nhau hÆ¡n. HÆ¡n ba mươi ngưá»i cùng sinh hoạt hằng ngày, chẳng ai nghÄ© Elena là ngưá»i ngoại quốc. Vào quán ăn, bún bò Huế, Elena há»i chá»§ quán sao lại thiếu ruốc. Nếu không có thì không phải là bún bò Huế. Các loại mắm, đặc sản từng địa phương Elena Ä‘á»u thưởng thức má»™t cách ngon lành. Trong các bữa ăn ở các nhà hàng bao giá» Elena cÅ©ng xin thêm vài trái á»›t. Các bạn nữ phải thốt lên: “Ai ăn á»›t nhiá»u ghen dữ lắm đó.†Elena chỉ cưá»i và nói: “Anh Dân, số má»™tâ€. Phải thôi. Má»™t mối tình chung thá»§y cá»§a má»™t cô gái à từ năm 16 tuổi vá»›i má»™t anh sinh viên du há»c ngưá»i Việt, trải qua bao nhiêu sống gió, mãi đến 13 năm sau má»›i nên vợ nên chồng. Sống ở quê vợ, trên đất ngưá»i mấy mươi năm, bá»—ng dưng dắt nhau vá» quê hương mình, lại bước vào con đưá»ng làm văn chương, như má»™t định mệnh.


      Ngay những chuyến Ä‘i xa, ná»­a vòng trái đất, tận trá»i Âu, chúng tôi gồm có Chu Trầm Nguyên Minh, vợ chồng Cao Quảng Văn, Trương Văn Dân và Elena cùng chung sống vá»›i nhau nÆ¡i nhà Bác sÄ© Nguyá»…n Chí Thiện, Elena đã thể hiện chu đáo, chăm lo từng bữa ăn. Elena hướng dẫn từng ly từng tí để chúng tôi Ä‘i xe buýt ở Ã. Vào tòa Thánh Vatican nghe Äức Giáo hoàng giảng thuyết tôi không hiểu nhưng nhìn những khuôn mặt hàng nghìn ngưá»i đưa mắt nhìn vá» má»™t hướng, im lặng, lắng nghe. Tôi nghÄ© những lá»i nói đó chắc cÅ©ng khuyên răn con chiên tránh làm Ä‘iá»u ác, nên làm việc thiện. Tôi nói vá»›i Elena như thế và Elena gật đầu. Những ngày ở Roma đã để lại trong tôi những ká»· niệm đẹp vô vàn. Những thiếu nữ xinh đẹp, lịch sá»± trong sá»± giao tiếp vá»›i má»i ngưá»i. Thuở còn trẻ, tôi nghÄ© Elena cÅ©ng thế.


      Sau chuyến Ä‘i Pháp, vài tháng sau Chu Trầm Nguyên Minh đã bá» Quán Văn vá» nÆ¡i vÄ©nh hằng. Trong bạn bè chúng tôi, ngưá»i Ä‘au buồn nhất lại là Elena. Tình cảm giữa hai ngưá»i thân thiết như anh em ruá»™t thịt. Những giá»t nước mắt cá»§a ngưá»i đàn bà tóc vàng rÆ¡i xuống, nhá» lên ngôi má»™ nhà thÆ¡ Chu Trầm Nguyên Minh.


      Hết trá»i Tây lại qua nước Mỹ. Hết nhà thÆ¡ Chu Trầm Nguyên Minh lại đến há»a sÄ© Äinh Cưá»ng. Chuyến Ä‘i này chúng tôi gồm có tôi, Lữ Kiá»u, Äoàn Văn Khánh và vợ chồng Trương Văn Dân – Elena. Trong chuyến Ä‘i này Elena là ngưá»i tháo vát nhất, từ giá» giấc ra sân bay, đến làm thá»§ tục hải quan, tìm nÆ¡i ngồi chỠđợi, thành thạo. Có má»™t ká»· niệm mà tôi không thể quên, tôi kể lại cho các bạn văn ở Mỹ cÅ©ng như Việt Nam. Máy bay vừa đáp xuống phi trưá»ng Sant Francico, Elena luống cuống lôi không ra chiếc va ly từ trên khoang hành lý, má»™t thanh niên ngưá»i Mỹ, to cao, vạm vỡ, lấy hết sức lá»±c má»›i kéo ra được nhưng anh ta suýt bổ ngá»­a. Anh ta nhìn chúng tôi vá»›i đôi mắt ngạc nhiên, thắc mắc: Cái gì trong đó mà nặng thế. Elena nhanh nhẩu thốt lên: Văn há»c Việt Nam. Thật vậy cả chiếc va ly to tướng đó chứa đầy báo Quán Văn và tập sách há»™i há»a Tôi vỠđứng ngẩn ngÆ¡ cá»§a Äinh Cưá»ng.

       

      Các bạn văn cá»§a chúng tôi như Trần Hoài Thư, Phạm Cao Hoàng, Phạm Thành Châu, Nguyá»…n Minh Nữu, vợ chồng Trần Dạ Từ, dù má»›i gặp Elena lần đầu, chỉ nhìn đôi mắt cùng nụ cưá»i thân thiện và cái bắt tay ấm áp cá»§a Elena, Ä‘á»u xem Elena như má»™t ngưá»i bạn Việt Nam thân thiết xa lâu ngày giá» má»›i gặp lại. Elena và Äinh Cưá»ng đã quen biết nhau từ mấy năm trước. Khi Äinh Cưá»ng vá» Việt Nam triển lãm tranh tại Äà Lạt. Tôi rá»§ vợ chồng Dân – Elena từ Sài Gòn bay lên. Những buổi tối tại Ä‘iá»n trang Thân Trá»ng, quây quần quanh đống lá»­a cháy rá»±c rỡ, chúng tôi nói chuyện văn chương và há»™i há»a. Elena ngồi cạnh bên Äinh Cưá»ng. Cả hai Ä‘á»u im lặng. Sương mù lãng đãng.

       

      Qua Mỹ, Äinh Cưá»ng hay rá»§ chúng tôi đến má»™t quán cà phê Starbucks, bên cạnh ly cà phê bốc khói, Äinh Cưá»ng lấy bút vẽ chân dung Elena. Rất xuất thần. Qua nhiá»u lần gặp gỡ, cả hai Ä‘á»u nhận ra có má»™t Ä‘iá»u rất lạ, hình như hỠđã thân thiết ruá»™t thịt từ kiếp nào. Buổi cuối cùng, tiá»…n đưa chúng tôi, Äinh Cưá»ng vá»›i cái đầu trá»c lóc, đứng má»™t mình ở hành lang, đưa tay chào tiá»…n biệt, cả tôi và Elena rươm rướm nước mắt. Linh cảm vá» má»™t sá»± chia lìa vÄ©nh viá»…n đến vá»›i chúng tôi. Äinh Cưá»ng vật vã vá»›i căn bệnh ung thư giai Ä‘oạn cuối. Elena má»—i lần nhìn tôi mặc chiếc áo thun Ä‘en – quà cá»§a Äinh Cưá»ng tặng tôi trước khi lên máy bay, đôi mắt Elena chợt buồn bã. Làm sao tôi có thể nghÄ© trước mặt mình Elena là má»™t ngưá»i phương Tây.

      *

      Elena mang trong ngưá»i má»™t tâm hồn Việt, rất Việt. Elena rất nhạy, biết cảm thông và an á»§i bạn bè. Tôi thưá»ng bật khóc nức nở khi nghe bản nhạc Anh còn nợ em. Elena biết và thấu hiểu ngá»n nguồn. Ngay cô em gái ruá»™t cá»§a tôi Ä‘ang cầm tay lái cÅ©ng không hiểu vì sao, làm cô đâm hoảng định tấp xe vào lá». Tình cá» bản nhạc trên xe, tha thiết tiếng hát Anh còn nợ em. Nụ hôn vá»™i vàng… Tôi cố dằn lòng, bậm chặt môi lại, nhưng những giá»t nước mắt tuôn rÆ¡i. Bàn tay Elena đặt lên vai tôi và bóp nhẹ, nói nhá»: Sắp tá»›i nÆ¡i rồi. Má»™t buổi hẹn gặp “Ngưá»i tình muôn thuở†sau hÆ¡n năm mươi năm ở nhà Lữ Quỳnh trên đất Mỹ. Ngồi trước mặt T. tim tôi như thắt lại. Anh còn nợ em. Cuá»™c tình đã lỡ. Trong vài lần ngồi uống cà phê kiểu Mỹ, Trương Văn Dân cho biết Elena đã hiểu thấu tâm can cả tôi và T. từ cái nhìn đắm Ä‘uối, ân hận. Elena còn nói: Kiếp này duyên không thành. Hẹn lại kiếp sau. Cái suy nghÄ© cá»§a Elena thấm nhuần Phật pháp. Äúng Elena là má»™t Phật tá»­. Elena thưá»ng lá»… chùa và đã có pháp danh là Quảng Tiên.


      Riêng tôi, Elena là nguồn cảm hứng cho tôi xây dá»±ng má»™t nhân vật vá»›i cái tên Na, cô gái tóc vàng trong má»™t truyện ngắn thá»i cá»§a 300 năm trước dưới triá»u đại Tây SÆ¡n. Chính lần anh em chúng tôi kéo nhau vá» Qui NhÆ¡n làm má»™t buổi ra mắt Quán Văn chá»§ đỠBình Äịnh ná»—i nhá»›, Elena hối hả thúc chúng tôi phải tham quan nhà bảo tàng Quang Trung. Như trở vá» quê hương bao nhiêu năm xa cách hằng mấy thế ká»·, tôi nhìn nét mặt rạng rỡ cá»§a Elena cùng tiếng nói líu lo vui mừng như vừa bắt được Ä‘iá»u vật quý báu. Nhá»› đến má»™t lần ra Huế, vào thăm lăng Tá»± Äức, Elena phản kháng rất nhanh khi ngưá»i bán vé vào cổng buá»™c Elena phải mua vé thuá»™c diện ngưá»i nước ngoài. Tôi là ngưá»i Tây SÆ¡n mà.


      Vá»›i tôi, những gì xảy ra tại Nhà bảo tàng Quang Trung, tôi nhìn Elena thá»i hiện tại, tôi mưá»ng tượng vá» cô bé Na cá»§a 300 năm trước.


      Cô gái tóc vàng cứ lẽo đẽo theo chú Huệ, chú đã la hoài, cấm cô bé thôi đừng dang nắng, thôi đừng rong chÆ¡i nÆ¡i những cánh đồng trồng đậu phụng. Cô bé khác hẳn vá»›i ngưá»i bản xứ. Tóc cô vàng như râu bắp. MÅ©i cô cao. Cô lạ hẳn vá»›i má»i ngưá»i. Và cô là ngưá»i mà chú Huệ thương nhất. Cô hay nghịch ngợm, leo trèo, nhất là cây me sau nhà. Cô hái những trái me non, nhai ngon lành. Mắt thì dõi nhìn mấy anh em nhà Tây SÆ¡n luyện võ. Không hiểu vì sao vá»›i cô thì chú Huệ lại cấm cầm Ä‘ao kiếm. Có lần cô bé lén cầm Ä‘ao múa võ há»c lén phát vào góc cây vài mấy lát. Cạnh cây me sai trái lại có má»™t giếng nước, công lao cá»§a ba anh em nhà Tây SÆ¡n tìm được long mạch, ngày đêm đào đất, xây thành má»™t cái giếng, lúc nào cÅ©ng đầy nước trong vắt. Như thuốc tiên, chính thứ nước này đã từng cứu mạng sống cô bé, khi cô từ trên cây me rá»›t xuống, chú Huệ nhá» vào miệng cô cả chén nước. Vị nước giếng này lạ lùng vô cùng.


      Cô bé lá»›n lên, từng chứng kiến thá»i vàng son cá»§a chú Huệ, chú từ anh hùng áo vải Tây SÆ¡n thành Hoàng đế Quang Trung, đại thắng quân Thanh. Cô không theo con đưá»ng binh nghiệp như chú Huệ. Cô chăm chỉ luyện kinh thư. Cô chỉ ước mÆ¡ làm thÆ¡ hay như hoàng hậu Ngá»c Hân.


      Cô Na ẩn dật sau khi tận mắt nhìn cảnh voi dày dã man lên thân xác nữ tướng Bùi Thị Xuân, ngưá»i mà cô Na thương mến. Giã từ cuá»™c Ä‘á»i ô trá»c, cô Na vào má»™t ngôi chùa trên núi sâu. Qua bao nhiêu thăng trầm cô lén che chở bảo tồn hai di sản nhà Tây SÆ¡n.


      Cô Na đã thành má»™t nhà sư truyá»n dạy các đệ tá»­: Lịch sá»­ đừng bao giá» lập lại cảnh trả thù cá»§a má»™t triá»u đại má»›i đối vá»›i má»™t triá»u đại đã qua như vua quan nhà Nguyá»…n tàn bạo dã man vá»›i con cháu nhà Tây SÆ¡n.


      Bây giá», trước mặt chúng tôi, Elena tươi cưá»i, đưa chiếc gàu thả xuống cái giếng nước xưa cổ, Elena kéo dây lên từ từ, rồi lấy chiếc gáo bá» vào chiếc gàu, rồi múc ra, trước khi chuyển đến chúng tôi, Elena đưa lên miệng, uống từng há»›p, hít từng hÆ¡i thở, sảng khoái. Ngưá»i đầu tiên là tôi, tay tôi run run vì xúc động. Tôi nhìn Elena như nhận ra khuôn mặt cá»§a cô Na 300 năm trước.


      Äến gốc cây me cổ thụ từ ba thế ká»· mà vẫn còn sum sê trái. Tôi ngồi trên ghế đá, hồn trôi dạt theo mây trá»i. Tiếng ai thốt lên má»™t niá»m vui bất ngá» như vừa má»›i khám phá vật gì quí báu Ä‘ang ở trước mặt mình. Lúc bấy giá» tôi nhìn ra Elena Ä‘ang đưa đôi bàn tay mò mẳn vào thân cây me. Chẳng lẽ Elena đã chạm vào những vết chém vào thân cây me cá»§a cô bé Na 300 năm trước.


      Má»™t lần nữa, tôi gá»i thầm: Na Æ¡i!


      SG 8-2018

      Nguyên Minh

      Nguồn: sangtao.org

      Ad-22-A_Newest-Feb25-2022 Ad-22-A_Newest-Feb25-2022