|
Phan Chu Trinh(9.9.1872 - 24.3.1926) | Đỗ Lễ(12.10.1941 - 24.3.1997) |
|
|
VĂN HỌC |
GIAI THOẠI | TIỂU LUÂN | THƠ | TRUYỆN | THỜI LUẬN | NHÂN VẬT | ÂM NHẠC | HỘI HỌA | KHOA HỌC | GIẢI TRÍ | TIỂU SỬ |
Thơ Văn Trần Yên Hoà & Bằng hữu
Nhà thơ Luân Hoán
HS Đnh Cưòng vẽ
Đầu thập niên bảy mươi, mười sáu tuổi, hỉ mũi chưa sạch, tôi đã nhiễm vi rút thơ. Đà Nẵng, những trưa hè nóng chảy mỡ, nằm trên gác vắt óc rặn từng câu thơ. Cực thấy mồ tổ. Mà khi gởi báo được đăng đã gì đâu.
Rồi duyên may, hết khóa học đàn, thầy thưởng cho cuốn Lục bát thơ. Tôi biết đến thơ Luân Hoán từ đó. Thêm mê thơ. Mê luôn lục bát. Thiệt cám ơn anh.
Bằng đi nhiều năm, gặp lại thơ Luân Hoán trên facebook. Ngọn lửa thơ trong tôi tưởng tắt ngóm rồi, giờ bùng lên dữ dội. Xin cám ơn anh lần nữa.
Càng đọc anh, càng thấy anh mê thơ đến cỡ nào. Ăn nằm với thơ. Vui buồn, hạnh phúc với thơ. Sống với thơ. Cả đời thơ.
Một giáo sư toán, cũng là nhà thơ, có lần ghẹo tôi: - Nếu có quyền, tao sẽ cấm tiệt dân Quảng mầy làm thơ. Mười người hết chín người rưỡi mê thơ. Quá đáng.
Té ra nhà thơ Luân Hoán là dân Quảng rặt. Hèn chỉ. Chắc hồi con nít toàn nghe bà nghe mẹ ru thơ. Lậm vô máu luôn rồi.
Bất ngờ có tin nhắn của anh. Nhờ viết vài dòng cảm nhận về phần thơ tình già trong tập thơ anh sắp xuất bản. Cảm kích hết sức. Trước 75, anh đã có chỗ ngồi đĩnh đạc trên chiếu thơ Miền Nam. Vậy mà. Càng hiểu. Càng quý trọng anh hơn.
Thơ tình trẻ mướt rượt của anh nè:
Người tôi yêu ở tứ tung
Phước Ninh, Thạch Gián, Khuê Trung, Tam Toà
Hải Châu, An Hải, Xuân Hoà
Vườn ươm mấy cõi thơ tình trong tôi.
Người tôi yêu ở tứ tung
Nhưng sao chẳng thấy một người yêu tôi?
(Cõi bén tình thơ)
Tội. Nghiệp.
Để coi tình già của anh ra sao. Đằm thắm hơn, nồng nàn hơn. Thăng hoa hơn. Hay tinh nghịch hơn.
Nhà thơ, trái tim như cỏ lá. Một cánh hoa rơi, một dòng sông vắng, một buổi chiều mưa, một bờ vai nhỏ... Trái tim đã rung lên bần bật. Nhà thơ, không cảm xúc trước cái đẹp mới là kỳ. Mà phụ nữ, ai chẳng đẹp. Tuyệt phẩm của thượng đế. Biết sao giờ.
Trái tim cỏ lá, đâu có già đi. Tình già là nói vậy thôi. Gừng càng già càng cay.
Đây:
Ngày mỗi tới đêm mỗi qua lặng lẽ
Mây đầy trời vẫn lúc đậu lúc bay
Thiên hạ chẳng nghe ra lời gió thoảng
Nhưng hình như ta cảm được mỗi ngày
(Ngẫm nghĩ một đời tình)
Ngồi thắp lại chữ tình u uất nhớ
Mà thấy mình có đủ dại đủ khôn
Yêu thật dữ từng chặng đời để lớn
Chừ sắp xuôi tay lòng vẫn bồn chồn
(Ngẫm nghĩ một đời tình)
Khôn dại chi hè. Anh nói vui vậy thôi. Và tôi tin chữ yêu của anh chắc cũng khác người. Cảm mạo đó mà. Không phải ba lăng nhăng. Một đời tình vẫn chưa bưa.
Nữa nè:
Ta may có cả đời mê gái
Từ thanh xuân lạng quạng đến lão niên
Mắt biết ngó lòng biết mơ vẻ đẹp
Hồn bao la mơ mộng nhớ thuyền quyên
(Mê gái 2)
Thiệt tình. Cô nào cũng là bức tranh toàn bích. Không mê sao đặng. Mê vô sở vô cầu. Thiền vị quá chớ.
Thơ tình già, chất tinh quái Quảng Nam càng đậm nét:
Bây chừ thời đại thoáng hơn
Em thả rông cả cái hồn vía thơ
Phủi tay bay sạch chất khờ
Dù tôi mát mắt vẫn vơ vẩn buồn
(Yếm tình)
Tuổi nầy rồi, yêu tuốt luốt, chẳng ngán thằng Tây nào:
Em đang ở đâu tiểu thư
Sài Gòn, Đà Nẵng, Pleiku, Biên Hòa
Hay ở tuốt luốt bên Nga
Bên Tàu, bên Ý, Xiêm La không chừng
(Nhớ những tiểu thư)
Tình già, nhớ đâu có mông lung sương khói như hồi trẻ:
Nhớ như đói bụng cồn cào
Nhớ như thèm rượu ngáp trào bọt trong
Nhớ run tay viết lệch dòng
Chữ yêu thành yếu dài thòng vẩn vơ
(Nhớ những tiểu thư)
Vẩn vơ mà, có cụ thể ai đâu.
Đọc hai khúc thơ sau, tôi mường tượng anh đang cười tủm tỉm:
Cày qua núi vác đi thôi
Em ơi trăng lặn xuống rồi, vô tư
Đại sự không thể chần chừ
Làm sao có được thánh thư để đời
(Làm tình)
Nghĩ đi nghĩ lại thiệt đúng là đại sự.
Áo quần nên hở vừa vừa
Đậy chỗ đáng đậy hoặc chừa sơ sơ
Tránh dùm cho hình thức thơ
Chuyển tình thứ thiệt trên tờ bích chương
(Ba lơn thơ tình)
Ai dám nói anh ba lơn. Chắc anh đang nghĩ đến hình ảnh Yoni Linga ở thánh địa Mỹ Sơn. Đẫm chất nhân văn. Thiêng liêng, chẳng phàm tục chút nào.
Thơ tình già của anh, hình tượng Nàng thơ đã hóa thân thành Quan Âm hay Đức Mẹ, đầy bao dung, từ ái:
Em Quan Âm hay là Đức Mẹ
Lạc phương nào ta vẫn một Giáng Sinh
Và chọn cho ta một khúc kinh tình
Như đoạn viết nầy đây em yêu dấu
(Tưởng niệm một cuộc tình giáng sinh)
Em xinh tuyệt đối hiển linh
Tôi cạn ngày tháng sợ mình hụt tay
Bầu trời cùng em thơ ngây
Xin nhận cung kính tình đầy rượu thơ
(Bầu trời, nữ sắc và tôi)
Đọc thơ anh, chắc nhiều cô thấy thấp thoáng bóng dáng mình trong đó. Có sao đâu. Cô nào chẳng phải Nàng thơ:
Em trong thơ ta, người không có thật
Đời nhân danh yểu điệu Nàng thơ
Em có thể cũng đủ đầy thói tật
Với ba vòng cùng với cái thanh cao
(Em trong thơ, em trong đời)
Qua mấy chục bài thơ tình già của anh, mới hay mê gái quá sức là phiền. Vậy mà lâu nay tôi đâu có biết. Nghe anh thú thiệt nè:
Mê gái kể cũng khá phiền
Suy đi ngẫm lại tu tiên khó bằng
Thưa em còn đủ lưỡi răng
Mời cùng hôn gió trẻ măng hoài hoài
(Mê gái thời thượng thọ)
Muốn viết nữa ngưng thôi. Sợ thành kẻ vô duyên, dẫn dắt cảm xúc của độc giả.
Xin có đôi lời kết thúc bài viết:
Đọc thơ tình của anh, tôi liên tưởng tới cuốn Siêu hình tình yêu siêu hình sự chết của Schopenhauer. May phước, thượng đế đã ban tặng tình yêu cho nhân loại. Đội ơn ngài biết mấy cho vừa. Yêu thì già trẻ gì chớ. Còn thở là còn yêu. Thiệt quá đã.
Cám ơn nhà thơ Luân Hoán với những bài thơ tình trẻ tình già hết sức bay bướm mà cũng hết sức chân thành. Để con người còn thấy cuộc đời đầy nghĩa sống. Cám ơn anh.
Nguyễn Văn Nhân
Sài Gòn, 12.5.2024
- Tình già nhà thơ xứ Quảng Nguyễn Văn Nhân Tạp luận
• Tình già nhà thơ xứ Quảng (Nguyễn Văn Nhân)
• Luân Hoán, một người thơ, một đời thơ (Phạm Hiền Mây)
• Luân Hoán (Học Xá)
• Luân Hoán (Võ Phiến)
Chân dung thơ Luân Hoán (luanhoan.net)
• Thơ Lê Hân Từ Nguồn Nhạc Tình Ca (Hà Khánh Quân)
• Tưởng Năng Tiến (Luân Hoán)
• Chu Vương Miện, Thơ Với Cuộc Chơi Loanh Quanh Giữa Chợ (Luân Hoán)
Võ Phiến, cuối cùng tôi được gặp
(saigontimesusa.com)
Trang thơ Luân Hoán:
- Trích thơ Luân Hoán đã xuất bản
• Xuân Nhớ Tú Xương (Thanh Tâm Tuyền)
• Một Thuở Xa Xưa (Ngô Thị Vân)
• Lời Bạt Thơ Duyên Lê Chiều Giang Nguyễn Thị Khánh Minh (Đỗ Hồng Ngọc)
• Thơ Duyên, Lê Chiều Giang, Nguyễn Thị Khánh Minh (Nguyễn Xuân Thiệp)
• Đọc bài thơ “Say Yêu” nghĩ về thơ tình của Đặng Xuân Xuyến (Vũ Thị Hương Mai)
Văn Thi Sĩ Tiền Chiến (Nguyễn Vỹ)
Bảng Lược Đồ Văn Học Việt Nam (Thanh Lãng): Quyển Thượng, Quyển Hạ
Phê Bình Văn Học Thế Hệ 1932 (Thanh Lãng)
Văn Chương Chữ Nôm (Thanh Lãng)
Việt Nam Văn Học Nghị Luận (Nguyễn Sỹ Tế)
Mười Khuôn Mặt Văn Nghệ (Tạ Tỵ)
Mười Khuôn Mặt Văn Nghệ Hôm Nay (Tạ Tỵ)
Văn Học Miền Nam: Tổng Quan (Võ Phiến)
Văn Học Miền Nam 1954-1975 (Huỳnh Ái Tông):
Phê bình văn học thế kỷ XX (Thuỵ Khuê)
Sách Xưa (Quán Ven Đường)
Những bậc Thầy Của Tôi (Xuân Vũ)
(Tập I, nhiều tác giả, Thư Ấn Quán)
Hướng về miền Nam Việt Nam (Nguyễn Văn Trung)
Văn Học Miền Nam (Thụy Khuê)
Câu chuyện Văn học miền Nam: Tìm ở đâu?
(Trùng Dương)
Văn-Học Miền Nam qua một bộ “văn học sử” của Nguyễn Q. Thắng, trong nước (Nguyễn Vy Khanh)
Hai mươi năm văn học dịch thuật miền Nam 1955-1975 Nguyễn văn Lục
Đọc lại Tổng Quan Văn Học Miền Nam của Võ Phiến
Đặng Tiến
20 năm văn học dịch thuật miền Nam 1955-1975
Nguyễn Văn Lục
Văn học Sài Gòn đã đến với Hà Nội từ trước 1975 (Vương Trí Nhàn)
Trong dòng cảm thức Văn Học Miền Nam phân định thi ca hải ngoại (Trần Văn Nam)
Nguyễn Du (Dương Quảng Hàm)
Từ Hải Đón Kiều (Lệ Ba ngâm)
Tình Trong Như Đã Mặt Ngoài Còn E (Ái Vân ngâm)
Thanh Minh Trong Tiết Tháng Ba (Thanh Ngoan, A. Vân ngâm)
Nguyễn Bá Trác (Phạm Thế Ngũ)
Hồ Trường (Trần Lãng Minh ngâm)
Phạm Thái và Trương Quỳnh Như (Phạm Thế Ngũ)
Dương Quảng Hàm (Viên Linh)
Hồ Hữu Tường (Thụy Khuê, Thiện Hỷ, Nguyễn Ngu Í, ...)
Vũ Hoàng Chương (Đặng Tiến, Võ Phiến, Tạ Tỵ, Viên Linh)
Bài Ca Bình Bắc (Trần Lãng Minh ngâm)
Đông Hồ (Hoài Thanh & Hoài Chân, Võ Phiến, Từ Mai)
Nguyễn Hiến Lê (Võ Phiến, Bách Khoa)
Tôi tìm lại Tự Lực Văn Đoàn (Martina Thucnhi Nguyễn)
Triển lãm và Hội thảo về Tự Lực Văn Đoàn
Nhất Linh (Thụy Khuê, Lưu Văn Vịnh, T.V.Phê)
Khái Hưng (Nguyễn T. Bách, Hoàng Trúc, Võ Doãn Nhẫn)
Nhóm Sáng Tạo (Võ Phiến)
Bốn cuộc thảo luận của nhóm Sáng Tạo (Talawas)
Ấn phẩm xám và những người viết trẻ (Nguyễn Vy Khanh)
Khai Phá và các tạp chí khác thời chiến tranh ở miền Nam (Ngô Nguyên Nghiễm)
Nhận định Văn học miền Nam thời chiến tranh
(Viết về nhiều tác giả, Blog Trần Hoài Thư)
Nhóm Ý Thức (Nguyên Minh, Trần Hoài Thư, ...)
Những nhà thơ chết trẻ: Quách Thoại, Nguyễn Nho Sa Mạc, Tô Đình Sự, Nguyễn Nho Nhượn
Tạp chí Bách Khoa (Nguyễn Hiến Lê, Võ Phiến, ...)
Nhân Văn Giai Phẩm: Thụy An
Nguyễn Chí Thiện (Nguyễn Ngọc Bích, Nguyễn Xuân Vinh)
© Hoc Xá 2002 (T.V. Phê - phevtran@gmail.com) |