|
Lê Mộng Bảo(..1923 - 8.10.2007) | Trần Tuấn Kiệt(.0.1939 - 8.10.2019) | Đinh Tiến Mậu(.0.1935 - 8.10.2020) |
|
|
VĂN HỌC |
GIAI THOẠI | TIỂU LUÂN | THƠ | TRUYỆN | THỜI LUẬN | NHÂN VẬT | ÂM NHẠC | HỘI HỌA | KHOA HỌC | GIẢI TRÍ | TIỂU SỬ |
Nhà thơ Tú Kếu (tên thật là Trần Đức Uyển), tác giả nhiều bài thơ trào phúng trước 1975, cũng là chủ biên của tuần báo Sống. Sau 1975 ông bị án tù 18 năm vì tội âm mưu tuyên truyền chống chính quyền.
(Họa sĩ Choé vẽ)
Chín mùa xuân lướt qua trong nhà tù
Cuốn theo cả xuân đời ta cũng mất
Hỏi núi cao - núi vẫn đứng ngẩn ngơ
Hỏi sông dài - sông lạnh lùng uốn khúc.
Có những đêm tôi nghe gió thở dài
Nghe tiếng cú từ rừng thưa nhỏ giọt
Và những tiếng thì thầm nhưng đau xót
Của lá rừng - lá kể lể bên tai
Nỗi đau thương từ xã hội bên ngoài
Chính đêm ấy
mảnh trăng liềm đẫm máu
Tôi tưởng chừng như thân thể bạn bè tôi
Uốn cong lên - khi bị bắn tơi người
Miệng nguyền rủa
nhưng không còn tiếng nói
Môi mấp máy - đúng môi còn mấp máy
Như muốn tuôn dòng thác đổ căm hờn
Như muốn gào to
- không thể dã man hơn
- Không thể dã man hơn, quân khốn kiếp.
Trên núi cao kia có một cây thông
Thân cao lớn - chọc trời xanh thủng nát
Từ trên đó - thông bốn mùa ca hát
Hát những bài báo động cảnh thê lương.
Ở khắp nơi - ngay cả dưới chân tường
Trong xó chợ và ngay trong buồng ngủ
Chúng nó tới như một bầy thú dữ
Mang tai ương đến từng nụ hoa non
Đá chảy mồ hôi - gạch ngói biết đau buồn
Bao nhiêu máu đã chan hoà mặt đất
Bao nhiêu ngày từng đó biến thành đêm
Bao nhiêu người khi cờ đỏ treo lên
Lòng trong sáng chợt bốn mùa ngục tối.
Chín năm rồi tôi vẫn còn tiếp nối
Nỗi đau thương - và những nỗi căm hờn
Lòng tự hào khi ngọn lửa vươn lên
Cả mơ ước - lẫn chán chường mỗi lúc.
Thế giới bảo nước tôi là địa ngực
Nhưng vì sao tôi vẫn thật là thương
Tôi sẵn sàng thân xác bị tiêu vong
Cho đất nước mãi huy hoàng tồn tại.
Giặc lưu đày chùng tôi
Chốn rừng hoang cỏ cháy
Chúng tôi gặp nhau chung dòng máu chảy
Chung niềm đau đất nước suy vong
Và những bàn tay chưa cầm cuốc một lần
Đã biến rừng hoang thành đất mịn
Thành khoai sắn ngon thơm
Một tấc đất khai hoang là một mối căm hờn
Những thước đất nâu sũng đầy nước mắt
Thắm đẫm mồ hôi
Có cả máu tươi và thịt người
Có cả tiếng cười câu chửi thề nỗi khổ.
Dưới thiêu đốt chang chang nắng hạ
Mặt tái xanh lạnh lẽo mưa tuôn
Chúng tôi nhìn quê hương sao mà xa lạ
Nhìn chú lính canh
cũng chẳng thấy đồng bào.
Buổi đi về bước thấp bước cao
Miệng nuốt đau mật đắng
Bưng chén cơm chợt thấy ngậm ngùi
Chén cơm này
chính bằng máu mồ hôi chúng tôi làm ra
Dù đói hay no -
cũng chẳng bao giờ hai lần được xới
Cũng chẳng bao giờ đừng mong mỏi
Được ban cho một chút nghĩa tình.
Tiếng nói chung - nhưng trí óc họ riêng
Trong lồng ngực trái tim cũng khác
Bao nhiêu người đã ôm lấy đất
Bao nhiêu người xương thịt gửi nơi đây?
Rừng xung quanh
Núi cao dày núi sông man mác
hận này sao
Việt Nam - Việt Nam ơi
Chúng ta vẫn da vàng máu đỏ
Vẫn dòng dõi Hùng Vương và vẫn là người
Chưa bao giờ nâng súng bắn ai
Ngọn súng lạ lùng hơn lưỡi cuốc
Chỉ tình thương ánh mắt mãi dâng đầy.
Ôi những người tù khổ sai
Lưng còng vai gầy
Xanh tóc hôm nào nay đã bạc
Sáu bảy năm liền ăn sắn ăn khoai
Mình gặp nhau mấy khoảng trời xa lạ
Khi quê hương ngơ ngác cờ hàng
Sài Gòn Đà Lạt Bảo Lộc Nha Trang
Có người Quảng Ngãi Quảng Nam
Có người Cần Thơ Châu Đốc
Chào nhau bằng nụ cười
- thương nhau bằng ánh mắt
Nhìn nhau thông cảm chứa chan tình
Một thoáng cau mày đã hiểu rõ ý sâu nông.
Một cái lắc đầu đã gói tròn ý nghĩa.
San sẻ cho nhau từng mớ rau rừng
Lén lút đưa nhau một gang mì nhai sống
Biết bao là cảm động
Đêm về gác chân nhau,
Dốc nghiêng bầu tâm sự
Kheo khéo nhé vô-luym vặn nhỏ
Kẻo lính tuần nghe thấy hạch tra
Kẻo nửa đêm mang đi, tống sà lim cùm kẹp
Thân thể con người đâu phải là sắt thép
Để chúng hành chúng đập chúng phang
Sản phẩm làm ra mở kho chúng giấu
Chúng ăn với nhau, chúng vui với nhau,
Chúng rượu chè be bét canh thâu
Trong khi bọn tù đói lả
Suốt ngày khổ sai vất vả
Thở không ra hơi - nói chẳng thành lời.
Con ruồi đậu mép đậu môi
Mệt đói chẳng buồn xua đuổi.
Bọn chúng có tội hay chúng tôi có tội
Ai phản dân hại nước rõ ràng
Một bầy ma lũ quỉ - về ngự trị quê hương
Bọn chúng đè lên khắp mọi nẻo đường
Bọn chúng đè lên mọi trái tim buồng phổi.
Giống nòi cho tôi tiếng nói,
Cha mẹ cho mắt cho tai
Bây giờ nghe toàn gian dối
Bây giờ thấy lắm chua cay.
Bọn giặc từ khi cắm được cờ
Muôn dân thống khổ đất hoang sơ
Nhân quyền bạo lực tan tành xé
Vắt máu không từ cả trẻ thơ
Và cũng từ khi đảo ngược đời
Anh như bèo dạt chốn xa xôi
Còn tôi trôi nổi trên rừng núi
Những muốn tai ngơ miệng ngậm lời.
Ấy vậy nhưng nào có được yên
Những điều trông thấy nát gan tim
Thôi thà sống chết cho ra lẽ
Cờ nghĩa theo sau chống bạo quyền.
Chín năm lăn lóc ở trong tù
Chưa một lời buồn tôi thốt ra
Thẹn với vong linh người đã khuất
Hằng trăm Tiệm Ly trăm Kinh Kha.
Thôi nhé Hoàng Châu ngừng bút nhé
Bài thơ viết vội từ phòng giam
Sau này tái ngộ hay không nữa
Mình vẫn chân tình nhớ các anh.
(Di Cảo Tú Kếu, Khởi Hành phổ biến lần đầu.
- Bài Thơ Vô Đề Viết Trong Trại Tù Tập Trung Tú Kếu Thơ
• Ngôn ngữ thơ là cái quái gì vậy? (Lê Hữu)
• Trường Ca Việt Nam (Thiếu Khanh)
• Chiều Trên Phá Tam Giang (Tô Thùy Yên)
• Ba Dòng Thơ Tiêu Biểu Phương Đông: Thơ Thiền Việt Nam, Đường Thi Trung Hoa Và Haiku Của Nhật (Thái Tú Hạp)
• Vài lời Cần Nói Về Ngày 30 Tháng 4 (Bùi Chí Vinh)
Đàm Trung Pháp & Viên Linh dịch và chú giải:
Vịnh Hai bà Trưng (Hồng Đức Quốc Âm Thi Tập)
Ăn Cỗ Đầu Người (Nguyễn Biểu)
Đoạt Sáo Chương Dương Độ (Trần Quang Khải)
Nam Quốc Sơn Hà (Lý Thường Kiệt)
......
Huỳnh Sanh Thông dịch:
Thăng Long (Nguyễn Du)
Vọng Phu Thạch (Nguyễn Du)
Hồ Hoàn Kiếm (Vô Danh)
(Bà Huyện Thanh Quan)
......
Lê Đình Nhất-Lang & Nguyễn Tiến Văn dịch:
Cùng khổ (Bùi Chát)
Hoa sữa (Bùi Chát)
Bài thơ một vần (Bùi Chát)
......
Các tác giả khác dịch:
Tôi đã cố bám lấy đất nước tôi (Nguyễn Đình Toàn) (Do Dinh Tuan dịch)
Bữa Tiệc Hòa Bình (Nguyễn Thị Thanh Bình) (Nguyễn Ngọc Bích dịch)
Từ Một Cuốn Rún (Nguyễn Thị Thanh Bình) (Đinh Từ Bích Thúy dịch)
• Sau đúng 60 năm, đọc lại bài thơ trừ tịch của Đặng Đức Siêu và Đông Hồ (Trần Từ Mai )
• Mùa Thu Trong Đường Thi (Lê Đình Thông)
• Những Vần Thơ Xuân Của Vua Trần Nhân Tông (Tạ Quốc Tuấn)
• Về một bài thơ dạy học vào mùa xuân của Trần Quý Cáp (Ngô Thời Đôn)
• Cảnh Đẹp Thành Thăng Long Thời Tây Sơn Qua Thi Ca Đoàn Nguyễn Tuấn (Phạm Trọng Chánh)
Ngày Xuân Đọc "Đào Hoa Thi" của Nguyễn Trãi (Trần Uyên Thi)
Thơ Lý Bạch (Đàm Trung Pháp)
• Trường Ca Việt Nam (Thiếu Khanh)
• Chiều Trên Phá Tam Giang (Tô Thùy Yên)
• Vài lời Cần Nói Về Ngày 30 Tháng 4 (Bùi Chí Vinh)
• Điếu thi: Thủ̉y Mộ Quan (Viên Linh)
• Lời Cầu Nguyện Của Rừng (Bùi Bá)
• Chí Khí
• Xử Thế
• Trúc dẫu cháy đốt ngay vẫn thẳng
© Hoc Xá 2002 (T.V. Phê - phevtran@gmail.com) |