1. Head_
    Ad-25-TSu-2301360532 Ad-25-TSu-2301360532

     

     

    1. Link Tác Phẩm và Tác Giả
    2. Nguyễn Văn Vĩnh Và Các Bản Dịch Của Ông (Dương Quảng Hàm) Ad-21 Ad-21 (Google - QC3) (Học Xá)

      20-4-2022 | VĂN HỌC

      Nguyễn Văn Vĩnh Và Các Bản Dịch Của Ông

          DƯƠNG QUẢNG HÀM
      Share File.php Share File
          

       

      Chương Thứ Tư


      Văn Xuôi Mới, Nguyễn Văn Vĩnh Và Các Bản Dịch Của Ông.

      Ông Phạm Quỳnh Và Phái Nam Phong


      Văn xuôi mới của ta, như Chương thứ ba đã nói, sở dĩ thành lập được, một phần lớn là nhờ các báo chí. Trong các nhà viết báo có công lúc buổi đầu, phải kể Nguyễn Văn Vĩnh và ông Phạm Quỳnh.


      1. Nguyễn Văn Vĩnh và các bản dịch của ông.



       Học giả Nguyễn Văn Vĩnh
         (1882 - 2.5.1936)

      Tiểu truyện - Nguyễn Văn Vĩnh (1882-1936) là người làng Phượng vũ thuộc phủ Thường tin, tỉnh Hà đông. Sau khi tốt nghiệp trường thông ngôn (Collège des interprètes) năm 1896, ông được bổ làm thư ký toà sứ. Năm 1906 ông được cử đi dự cuộc đấu xảo ở thành Marseille. Lúc về ông xin từ chức để lập doanh nghiệp . Thoạt tiên ông cùng với một người Pháp mở một nhà in ( có xuất bản cuốn Kim Vân Kiều và bộ Tam Quốc chí diễn nghĩa dịch ra quốc ngữ mà trong bài tựa ông có viết câu này : “Nước Nam ta mãi sau này, hay dở cũng ở chữ quốc ngữ ”) . Đến năm 1907, ông bắt đầu vào làng báo, làm chủ bút tờ Đại Nam đăng cổ tùng báo ( ký biệt hiệu là Tân Nam tử ); năm 1908, ông đứng chủ trương tờ Notre journal ( xuất bản trong hai năm 1908-1909), ông mở tờ Notre revue ( xuất bản được 12 số ); cũng năm ấy, ông làm chủ bút tờ Lục tỉnh tân văn ở Sài Gòn, năm 1913, ông làm chủ bút tờ Đông dương tạp chí ở Hà Nội, năm 1915, ông lại kiêm làm chủ bút tờ Trung Bắc tân văn ( cả ba tờ báo này đều do một ngƣời Pháp là Schneider sáng lập ). Năm 1919, ông đứng làm chủ nhiệm tờ Trung Bắc tân văn bắt đầu ra hàng ngày (đó là tờ báo hằng ngày đầu tiên ở Bắc kỳ ) và tờ Học báo. Năm 1927, ông cùng với ông Vayrac lập ra một bộ tùng thƣ đặt tên là Âu Tây tư tưởng ( La pensée de l’Occident ) để in các tác phẩm do ông dịch ở chữ Pháp ra . Năm 1931, ông mở tờ báo chữ Pháp nhan là Annam Nouveau, ông vừa làm chủ nhiệm và chủ bút.


      Trên đường chính trị, ông từng làm hội viên hội đồng thành phố Hà nội trong mấy khoá. Tự năm 1931 , ông làm hội viên Viện tư vấn Bắc kỳ ( sau đổi làm Viện dân biểu ) và có chân trong Đại hội nghị Đông Pháp từ khi mới lập ra .


      Tác phẩm – Tác phẩm của ông gồm có hai phần : phần trứ tác và phần dịch thuật .


      A) Trứ tác – Ông có viết nhiều bài luận thuyết, ký sự đăng trên các báo chí như Xét tật mình (Đông dương tạp chí tự số 6 trở đi ). Phận làm dân (Đ. D. T. C. tự số 48 trở đi ), Chỉnh đốn lại cách cai trị dân xã (Đ. D. T.C. tự số 61 trở đi ); Nhời đàn bà ( ký biệt hiệu là Đào Thị Loan , Đ.D.T.C., tự số 5 trở đi ) . Hương sơn hành trình, Đ.D.T.C., số 41-45 ), v.v. Những bài ấy tỏ ra rằng ông là người rất hiểu dân tình phong tục nước ta và biết nghị luận một cách xác thực .


      B) Phần dịch thuật - Phần này là phần quan trọng nhất trong văn nghiệp của ông . Ông có dịch vài tác phẩm của ta và của Tàu ra chữ Pháp : Kim Vân Kiều tân diễn Pháp văn (Đ.D.T.C., tự số 18 trở đi ), Tiền Xích bíchHậu Xích bích (Đ.D.T.C., lớp mới , số 66-68 ). Nhưng ông dịch nhiều tác phẩm chữ Pháp ra tiếng Nam và dịch đủ cả các lối văn : văn luận thuyết. Luân lý học (Đ.D.T.C., số 15 trở đi ) . Triết học yếu lược (Đ.D.T.C., số 28 trở đi ; văn ngụ ngôn ; Thơ ngụ ngôn ( Fables ) của La Fontaine; văn truyện ký : Chuyện trẻ con (Conte ) của Perrault, Truyện các bậc danh nhân Hy lạp và La mã ( Les vies parallèles des hommes illustres de la Grèce et de Rome ) của Plutarque, Sử ký thanh hoa ( Le parfum des humanités ) của Vayrac, P.P. Ông sở trƣờng nhất về việc dịch văn tiểu thuyết và hài kịch . Về tiểu thuyết, ông đã dịch những bộ Truyện Gil Blas de Santillane của Lesage . Qui – le – ve du ký (Les voyages de Gulliver ) J. Swift, Tê-lê- mặc phiêu lưu ký ( Les aventures de Télémaque ) của Fénelon, Truyện ba người ngự lâm pháo thủ ( Les trois Mousquetaires ) của Alexandre Dumas, Mai nương Lệ cốt (Manon Lescaut) của Abbé Prévost, Truyện miếng da lừa (La peau de chagrin) của Honoré de Balzac, Những kẻ khốn nạn (Les misérables) của Victor Hugo. Còn về hài kịch ông đã dịch những vở của Molière: Bệnh tưởng (Le malade imaginaire), Trưởng giả học làm sang (Le bourgeois gentilhomme), Người biển lận (L’avare), Giả đạo đức (Tartufe), và của Lesage: Tục ca lệ (Turcaret).


      Văn nghiệp của Nguyễn Văn Vĩnh


      – A) Về tư tưởng – Ông là người học rộng, biết nhiều, lại có lịch duyệt, thiệp liệp tư tưởng học thuật của Âu tây, nhưng cũng am hiểu tín ngưỡng phong tục của dân ta, muốn đem những quan niệm phương pháp mới nào hợp thời để truyền bá trong dân chúng, nhưng cũng chịu khó tìm tòi và biểu lộ cái dở, cái xấu cũng như cái hay, cái ý nghĩa của các chế độ, tục lệ xưa của các mối mê tín, dị đoan cũ; vì thế, có người hiểu lầm mà trách ông muốn đem những điều tin nhảm, những cái hủ tục mà tán dương và khôi phục lại (như trong việc in cuốn Niên lịch thông thư trong có biên chép ngày tốt ngày xấu và kê cứu các thuật bói toán, lý số).


      B) Về văn từ - Văn ông bình thường giản dị, có tính cách phổ thông, tuy có châm chước theo cú phép của văn tây mà vẫn giữ được đặc tính của văn ta. Ông lại chịu khó moi móc trong kho thành ngữ, tục ngữ của ta những từ ngữ có màu mẽ để diễn đạt các ý tưởng (cả những ý tưởng mới của Âu tây) thành ra đọc văn dịch của ông tưởng chừng như đọc văn nguyên tác bằng tiếng Nam vậy. Kể về văn dịch tiểu thuyết thì thực ông là người có biệt tài, ít kẻ sánh kịp vậy.


      Kết luận – Ông Vĩnh có công diễn dịch những tiểu thuyết và kịch bản của Âu tây và phát biểu những cái hay trong tiếng Nam ra; ông Quỳnh thì có công dịch thuật các học thuyết tư tưởng của Thái tây và luyện cho tiếng Nam có thể diễn đạt được các ý tưởng mới. Đối với nền văn hoá cũ của nước ta, thì ông Vĩnh hay khảo cứu những phong tục tín ngưỡng của dân chúng, mà ông Quỳnh thường nghiên cứu đến chế độ, văn chương của tiền nhân.


      Văn ông Vĩnh có tính cách giản dị của một nhà văn bình dân, văn ông Quỳnh có tính cách trang nghiêm của một học giả. Tuy văn nghiệp của mỗi người có tính cách riêng, nhưng hai ông đều có công với việc thành lập quốc văn vậy.


      Các Tác Phẩm Để Kê Cứu:

      1. Nguyễn Văn Tố, L’oeuvre de M. Nguyễn Văn Vĩnh, BSEMT t. XVI. pp 40 – 68.

      2. Thiếu sơn, Phê bình và Cảo luận Văn học Tùng thư, Editions Nam kỳ, Hà nội 1933.

      3. Đào Đăng Vỹ, Enquête sur la jeunesse annamite, La jeunesse intellectuelle, V. – Les écrivains et les journalistes (La Patrie annamite, nos du 2-1-1937 et ss).


      Dương Quảng Hàm

      Nguồn: Việt Nam Văn Học Sử Yếu, Chương Thứ Tư
      Nxb Xuân Thu, California

      Ad-22-A_Newest-Feb25-2022 Ad-22-A_Newest-Feb25-2022


      Cùng Tác Giả

      Cùng Tác Giả:

       

      - Ông Phạm Quỳnh và phái Nam phong Dương Quảng Hàm Biên khảo

      - Nguyễn Văn Vĩnh Và Các Bản Dịch Của Ông Dương Quảng Hàm Biên khảo

      - Truyện Kim Vân Kiều của Nguyễn Du Dương Quảng Hàm Biên khảo

    3. Bài viết về học giả Nguyễn Văn Vĩnh (Học Xá) Ad-31 Ad-31 = QC_250-250 (Học Xá)

       

      Bài viết về Nguyễn Văn Vĩnh

       
      Cùng Tác Giả (Link-1)

      Nguyễn Văn Vĩnh Và Các Bản Dịch Của Ông (Dương Quảng Hàm)

      Nguyễn Văn Vĩnh: ‘Ông tổ của nghề báo’ Việt Nam (Viên Linh)

      Chuyện bộ tràng kỷ của học giả Nguyễn Văn Vĩnh (Kim Sen)

      Nguyễn Văn Vĩnh và tính phức tạp của hiện đại hóa thuộc địa ở Việt Nam (Đào Hùng trích dịch)

      Nhà văn hoá tiên phong Nguyễn Văn Vĩnh (Nguyễn Lân Bình)

      Nguyễn Văn Vĩnh (1882-1936 (Nhất Tâm)

       

      Tác phẩm của Nguyễn Văn Vĩnh

        Cùng Tác Giả (Link-2)

      - Trang nhà Nguyễn Văn Vĩnh

      - Mai Nương Lệ Cốt

      - Thơ Ngụ Ngôn La Fontaine

      - Miếng Da Lừa

       

      Bài Viết về Văn Học (Học Xá)

       

      Bài viết về Văn Học

        Cùng Mục (Link)

      Hà Đình Nguyên - Từ ngã ba Dầu Giây đi tìm những chuyện tình nghệ sĩ (Hoàng Nhân)

      Giáo sư Nguyễn Văn Sâm: Kim Long – Xích Phượng (Ngự Thuyết)

      Trịnh Bửu Hoài, nhặt suốt đời chưa hết mùi hương (Ngô Nguyên Nghiễm)

      Đọc sách “Hội họa Trung Quốc” của dịch giả Nguyễn Phố (Trần Hữu Thục)

      Trò chuyện với dịch giả Nguyễn Phố (Trần Hữu Thục)


       

      Tác phẩm Văn Học

       

      Văn Thi Sĩ Tiền Chiến (Nguyễn Vỹ)

      Bảng Lược Đồ Văn Học Việt Nam (Thanh Lãng): Quyển Thượng,  Quyển Hạ

      Phê Bình Văn Học Thế Hệ 1932 (Thanh Lãng)

      Văn Chương Chữ Nôm (Thanh Lãng)

      Việt Nam Văn Học Nghị Luận (Nguyễn Sỹ Tế)

      Mười Khuôn Mặt Văn Nghệ (Tạ Tỵ)

      Mười Khuôn Mặt Văn Nghệ Hôm Nay (Tạ Tỵ)

      Văn Học Miền Nam: Tổng Quan (Võ Phiến)

      Văn Học Miền Nam 1954-1975 (Huỳnh Ái Tông):

              Tập   I,  II,  III,  IV,  V,  VI

      Phê bình văn học thế kỷ XX (Thuỵ Khuê)

      Sách Xưa (Quán Ven Đường)

      Những bậc Thầy Của Tôi (Xuân Vũ)

      Thơ Từ Cõi Nhiễu Nhương

        (Tập I, nhiều tác giả, Thư Ấn Quán)

       

      Văn Học Miền Nam (Học Xá) Văn Học (Học Xá)

       

      Tác Giả

       

      Nguyễn Du (Dương Quảng Hàm)

        Từ Hải Đón Kiều (Lệ Ba ngâm)

        Tình Trong Như Đã Mặt Ngoài Còn E (Ái Vân ngâm)

        Thanh Minh Trong Tiết Tháng Ba (Thanh Ngoan, A. Vân ngâm)

      Nguyễn Bá Trác (Phạm Thế Ngũ)

        Hồ Trường (Trần Lãng Minh ngâm)

      Phạm Thái và Trương Quỳnh Như (Phạm Thế Ngũ)

      Dương Quảng Hàm (Viên Linh)

      Hồ Hữu Tường (Thụy Khuê, Thiện Hỷ, Nguyễn Ngu Í, ...)

      Vũ Hoàng Chương (Đặng Tiến, Võ Phiến, Tạ Tỵ, Viên Linh)

        Bài Ca Bình Bắc (Trần Lãng Minh ngâm)

      Đông Hồ (Hoài Thanh & Hoài Chân, Võ Phiến, Từ Mai)

      Nguyễn Hiến Lê (Võ Phiến, Bách Khoa)

      Tôi tìm lại Tự Lực Văn Đoàn (Martina Thucnhi Nguyễn)

      Triển lãm và Hội thảo về Tự Lực Văn Đoàn

      Nhất Linh (Thụy Khuê, Lưu Văn Vịnh, T.V.Phê)

      Khái Hưng (Nguyễn T. Bách, Hoàng Trúc, Võ Doãn Nhẫn)

      Nhóm Sáng Tạo (Võ Phiến)

      Bốn cuộc thảo luận của nhóm Sáng Tạo (Talawas)

      Ấn phẩm xám và những người viết trẻ (Nguyễn Vy Khanh)

      Khai Phá và các tạp chí khác thời chiến tranh ở miền Nam (Ngô Nguyên Nghiễm)

      Nhận định Văn học miền Nam thời chiến tranh

       (Viết về nhiều tác giả, Blog Trần Hoài Thư)

      Nhóm Ý Thức (Nguyên Minh, Trần Hoài Thư, ...)

      Những nhà thơ chết trẻ: Quách Thoại, Nguyễn Nho Sa Mạc, Tô Đình Sự, Nguyễn Nho Nhượn

      Tạp chí Bách Khoa (Nguyễn Hiến Lê, Võ Phiến, ...)

      Nhân Văn Giai Phẩm: Thụy An

      Nguyễn Chí Thiện (Nguyễn Ngọc Bích, Nguyễn Xuân Vinh)

      Danh Mục Tác Giả: Cùng Chỉ Số (Link-2) An Khê,  Andrew Lâm,  Andrew X. Phạm,  Au Thị Phục An,  Bà Bút Trà,  Bà Tùng Long,  Bắc Phong,  Bàng Bá Lân,  Bảo Vân,  Bích Huyền,  Bích Khê,  Bình Nguyên Lộc,  Bùi Bảo Trúc,  Bùi Bích Hà,  Bùi Giáng,  

       

  2. © Hoc Xá 2002

    © Hoc Xá 2002 (T.V. Phê - phevtran@gmail.com)