22-8-2012 | VĂN HỌC

Trang Thơ NGUYỄN NHO NHƯỢN

Mùa Xuân sắp đến

Cuối ngày

Ngày bệnh viện

Tiếng ca mùa đông

Điệu tình thứ nhất

Một lần đó

Tiếng nói giữa hư vô

Ngày Sàigòn cô độc

Tuổi Xuân Của Chàng

Những Lời Sương Khói

Khi Trở Về Vĩnh Điện

   :: Mùa Xuân sắp đến

Ôi mùa xuân sắp đến

Nghe gót giày than van

xòe bàn tay nhìn mãi

chỉ khói thuốc hoe vàng

ôi mùa xuân sắp đến

sao ta còn đúng đây

âm thanh mòn chủ nghĩa

bụi bay mù chí trai...

ôi mùa xuân sắp đến

quê hương có biết không

nhà cửa đành cỏ mọc

hỏa châu như pháo bông

ôi mùa xuân sắp đến

hưu chiến cánh đồng hoang

hòa bình chia ranh giới

tay súng ghì lăm lăm

ôi mùa xuân sắp đến

vui chơi nầy-súng-gươm!

trẻ thơ nầy - mất mẹ!

nước mắt lẫn với cơm ...

ôi mùa xuân sắp đến

biết chúc mừng gì đây

quả lựu đạn còn đó

làm quà cho tương lai.

   (Thơ Miền Nam Trong Thời Chiến, tập I, Thư Ấn Quán 2007)

   :: Cuối ngày

Nắng chiều qua cửa sổ

ta ngồi đây một mình

thu hồn vào ngõ mắt

nhìn nỗi buồn lung linh

con ong và con kiến

vẫn đi tìm thức ăn

trong buổi chiều yên lặng

ta vẫn ngồi nín câm

con ong và con kiến

bắt đầu nỗi hờn căm

trên cánh hoa rực rỡ

đã nẩy mầm chiến tranh

tiếng chuông chiều đã đổ

tin thời sự đã loan

mặt trời kia máu đỏ

ta giật mình hoang mang

chỉ còn đây cánh cửa

khép hờ nỗi bình an

ta nhìn về phương ấy

vẫn mây mù xa xăm

gió lùa qua cửa sổ

ta vẫn ngồi một mình

và cố tìm ý nghĩa

cho những viên đạn đồng

đã bắt đầu bóng tối

với tiếng muỗi vo ve

ta vẫn ngồi một mình

ta vẫn còn bâng khuâng

   (Thơ Miền Nam Trong Thời Chiến, tập I, Thư Ấn Quán 2007)

   :: Ngày bệnh viện ^*

hồn dật dờ ngày tháng

nghe mưa bão trong đời

lưỡi dao nào đã chém

vào mạch sống tương lai

thân lừ đừ vô vọng

mang mang cõi u trầm

một tâm hồn sóng vỗ

một bóng hình tả tơi

thơ sầu xanh bóng lá

ngày nằm không quạnh hiu

cơn sốt là độc dược

âm thầm viên trụ sinh

tùng đêm trừng mắt đỏ

thác đổ dồn trong tim

ai gọi tên giữa tối?

đâu bạn bè anh em?

mỏi lưng giường tội nghiệp

ăn từng bữa vô duyên

hạt đắng cay thiếu máu

như mảnh đất quê hương!

võ vàng nhà thương thí

mùa xuân trơ nhánh cành

ngày không ai thăm viếng

xin cuộc đời lãng quên ...!

   (Thơ Miền Nam Trong Thời Chiến, tập I, Thư Ấn Quán 2007)

(*) Nhà thơ của chúng ta sau đó qua đời. Anh mất vào năm 1969, 23 tuổi.

   :: Tiếng ca mùa đông

Còn gì không em trong nỗi buồn bé nhỏ

từng đợt mây trời nối tiếp rủ nhau đi

gió mùa đông về bao phủ kinh kỳ

em có thấy mặt trời xưa tan vỡ

anh đứng lại nghe tâm hồn bỡ ngỡ

loài cây buồn cúi mặt bỗng reo vang

sờ trên môi tình ái đã khô vàng

bằng thắm thiết anh ôm hồn chạy trốn

mưa đã nhiều ôi mùa xuân khốn đốn

loài chim hiền tìm mãi nắng yêu thương

như dáng em đi giữa mưa gió vô thường

anh tìm thấy một mùa xuân bất diệt

rồi những hoàng hôn mang nhiều tha thiết

anh một mình ngồi hát bản tình ca

bao dư âm bay theo gió chan hoà

đành ôm mặt nghe vô vàn quyến luyến

ngày đi qua bằng cơn mưa hiện diện

em có còn xõa tóc nhớ thương anh?

con đưừng xưa xác lá đổ tan tành

thành phố cũ cũng mang hồn bệnh tật

anh thì mang của em niềm tin trong mắt

dù mùa đông làm úa vỡ dung nhan

anh vẫn xin vẫn xin tuổi trẻ đừng tàn

còn gì không em trong mùa đông đó?

   (tạp chí Văn)

   (Thơ Tình Miền Nam, Thư Ấn Quán 2008)

   :: Điệu tình thứ nhất

với tuổi trẻ lớn chưa tròn khuôn mặt

với nụ cười còn e ấp niềm vui

anh chợt thấy giữa khung trời phiêu lãng

những bướm bay nghe thân phận bùi ngùi

đành mang trọn tình yêu làm vốn liếng

tặng cho em với ý nghĩa của đời

chút hạnh phúc theo niềm thương xuất hiện

anh trở về tìm lại ánh sao rơi

Con phố nhỏ bỗng bừng lên điệu sống

dáng kiêu hùng làm đẹp tuổi quê hương

ngày tháng hạ em nghiêng vành nón trắng

với tà áo bay thành vũ điệu dị thường

thư không viết chỉ mong lần hò hẹn

một thoáng nhìn cũng đủ ấm lòng thương

em vẫn ngại như ban đầu e thẹn

nên mây trời còn mãi mãi vấn vương

rồi những ngày mưa buồn không muốn học

vĩnh điện u trầm rợn nét rêu phong

anh thấy rõ từng ngày xanh đã mất

dáng em về như dáng mùa đông

nên tuổi trẻ ôm mặt trời ca hát

xin nắng vàng đừng đốt cháy mùa thơ

cho cuộc sống dâng tràn lên điệu nhạc

cho em còn nguyên vẹn em bây giờ

nghe hơi thở mang theo nhiều ảo tượng

điệu tình đầu còn đọng lại trên môi

anh chợt thức giữa muôn vàng ánh sáng

nhìn lên ngai thần tượng có em rồi!

   (Thơ Tình Miền Nam, Thư Ấn Quán 2008)

   :: Một lần đó

Một lần đó anh ngập ngừng ngại nói

như ngày xưa cơn gió thoảng qua thôi

chắc em nhớ nhưng xin đừng vội hỏi

bàn tay không anh khép chặt lại rồi

một lần đó anh còn xao xuyến quá

dáng ai đi anh cứ tưởng em về

mắt mỏi mòn trong từng hơi thở lạ

mặt trời lên thêm ý đẹp miền quê

một lần đó anh viết vào trang giấy

bài thơ tình thứ nhất có trăng sao

có mùa xuân có mùa thu có mùa đông bão dậy

trên đỉnh trời có áo lụa bay cao

một lần đó có giận hờn thương nhớ

mùa hạ về thôi là gió heo may

anh dù nói những em con nức nở

chim vội vàng cất tiếng hót rồi bay

một lần đó thôi trở thành quá khứ

như ngày xưa cơn gió thoảng qua thôi

chắc em nhớ nhưng không còn lời nói

bàn tay không anh khép chặt lại rồi

   (Thơ Tình Miền Nam, Thư Ấn Quán 2008)

   :: Tiếng nói giữa hư vô

với tuổi trẻ

thôi chim đã lạc xa rừng

cánh mòn mỏi cánh giọng ngừng hát ca

mịt mù giữa khói sương sa

thanh âm dã thú chan hòa đuổi theo

thiên đường giờ đã nhăn nheo

mùa xuân vang vọng tiếng kêu tủi hờn

với con người

thôi người đã lạc linh hồn

thân thành đá sỏi giữa cồn thương đau

vẫn xa vời nhũng tinh cầu

nhân danh thượng đế ban câu ân tình

cho ngàn năm lá vẫn xanh

cho con người thấy tội mình sát nhân

với đời sống

bàn tay run rẩy phân trần

van xin cơm áo không cần công danh

nghe xa hồn vỡ chiến chinh

con đò sóng vỗ đành chìm đáy sâu

hãi hùng núi bỗng thêm cao

cho tha nhân đến nguyện cầu tương lai

với tình yêu

bỗng tình yêu đó khôi hài

nửa nhăn mặt khóc nửa cười sân si

mỏi môi nói chẳng được gì

bước chân hoang dại biết về phương mô

vòng tay ôm chặt hư vô

mà nghe tình ái đi vào cô đơn

   (Một Thời Lục Bát Miền Nam, Thư Ấn Quán 2008)

   :: Ngày Sàigòn cô độc

nắng buồn đọng giọt cô miên

tưởng linh hồn lạc giữa miền rừng hoa

chân nai lạc lối quan hà

so vai vuốt tóc ba hoa cõi người

mắt tươi son đỏ đầu môi

nhà cao đường rộng đời tôi nơi nào

thở mòn từng nhịp tiêu hao

đèn xanh đèn đỏ thôi chào nghe Thuyên.

   (Một Thời Lục Bát Miền Nam, Thư Ấn Quán 2008)

   :: Tuổi Xuân Của Chàng ^*

Người con trai bây giờ mới biết mình đã lớn

khi cảm thấy đôi tay dài và linh hồn mọc cánh

bốn mùa mang tình yêu quê hương chảy về vô định

và mùa xuân cũng hiện ra

bằng những cánh đồng những lũy tre xanh

mà chàng đã hưởng thụ

từ đó tâm hồn chàng đã biết bay vào vòng mộng tưởng

ôi một nàng tiên một thiên đường

bằng quả tim chân thành và lời thơ ưu ái

chàng làm lễ tấn phong tình yêu

rồi những khốn nạn của thời đại

đã kết thành nỗi buồn thế hệ

lịch sử cũng bị ngụy trang

bạn bè đua nhau đi tìm lý tưởng

còn lại mình chàng lạc lõng

nhưng lý tưởng của mọi người bây giờ

trở nên những tiếng nổ ghê rợn

những yêu thương bỗng biến thành hận thù

chàng bị rơi vào vực thẳm

và không còn gì ngoài tiếng nói chân thành

mùa xuân cũng trở nên mù loà

bây giờ còn đó súng ống đạn dược

chúng ta là những kẻ thừa hưởng chiến tranh

vòng kẽm gai rào quanh khu nhân đạo

mỗi người tự vẽ lấy mặt nạ mà mang

để khỏi nhìn biết nhau qua tầm súng đạn

hả dạ chưa với nhũng trò đùa phi nghĩa

những lý thuyết những ý nghĩa còn ai nghe ai biết nữa

ôi nước mắt khăn tang tình thương dân tộc

tôi không dám hé môi khi nghe mẹ già nức nở khóc

không dám nhìn khi thấy những đứa trẻ

mừng rỡ với y phục tang lễ

ý nghĩa nào còn sót lại đây

khi những bạn bè nửa chừng bỏ học

khi những đứa mấy lần thay năm sinh tháng đẻ

thu mình vào vỏ ốc thời đại

mặc cho gió lốc cuốn đi

với tiếng nói vẫn thì thầm thì thầm trong đêm

chưa dám thổ lộ

bây giờ tôi biết gọi ai trong giấc ngủ

người yêu rồi cũng tầm thường

tôi mơ thấy chiếc anh dũng bội tinh rất lớn

bạn bè cùng nhau bệ vệ khiên đi

về một ngôi mộ không tên

trong đó hình ảnh thằng B thật rõ

ý nghĩa cuộc đời chỉ tìm thấy được trong hành động

nàng tiên đã bỏ đi và thiên đường đổ vỡ

chàng chỉ cười với nước mắt

ôi nhũng hèn mọn xấu xa làm chàng phẫn nộ

vào cuộc chiến này với bao nỗi ưu tư

tuổi trẻ vẫn xót xa cùng khốn

trong tim chàng vết chém vẫn còn nguyên

lời tưởng niệm vẫn còn thiếu cho

bạn bè đối với lịch sử này

và linh hồn chàng bốc cháy

tuổi xuân chàng biến mất!

(trích Tiếng nói giũa hư vô. Nguồn xuất bản 1972)

   (Thơ Tự Do Miền Nam, Thư Ấn Quán 2008)

   :: Những Lời Sương Khói

I.

Đành cam chịu làm thân tàn ma dại

Tâm hồn xưa bỗng mọc cánh không ngờ

Với tình cảm bay theo lời ưu ái

Phương trời nầy còn lại dấu chân thơ

Với đôi tay thôi ôm vạn nỗi niềm

Những đêm nằm đếm ngón tính tương lai

Lấy ảo tưởng làm vui quên sự thật

Cơ nghiệp còn như tiếng thở dài

Tình yêu đó bỗng buồn như bão lụt

Lời ba hoa thôi gian dối nhau rồi

Ôi tội nghiệp mùa xuân còn non dại

Cơn gió làm rơi rụng cả mầm tươi

Với mắt nhìn phải mang tầm gương cận

Tôi mãi tìm ý nghĩa cho riêng tôi

Hồn ngự xuống với nhịp tim đập vội

Tôi tìm tôi qua giao cảm con người

Vào cuộc sống tâm hồn như sóng vỗ

Bờ suy tư, cát nổi tượng linh thần

Điều thầm kín sâu xa còn chưa tỏ

Nên lời thơ thành phù phiếm vô ngần

Thôi đành chịu lạc loài như rong biển

Khuôn mặt nầy cam nhận nỗi mỉa mai

Trái sầu rụng theo tầm tay của tuổi

Tôi mơ màng nghe đời vỡ làm hai

II.

Vào cuộc sống nghe thân mình bỗng nặng

Mạch máu đưa bao nỗi nhớ về hồn

Tôi bước vội vàng qua nẻo suy tư

Dõi mắt ngó theo phương trời cao rộng

Tên tôi đó không ai buồn muốn gọi

Thơ tôi đây cũng vô nghĩa như đời

Ôi người yêu, ôi bạn bè, ôi tất cả

Xin cho tôi được thấy nụ cười

Với vẻ mặt u hoài trong mộng tưởng

Với thân cao không chống nổi cuộc đời

Với trái tim đã mang nhiều căn bệnh

Tôi bây giờ cũng chẳng phải là tôi

Đã lạc mất hồn thơ trên đất mẹ

Nên bơ vơ như một kẻ không nhà

Tôi trông tìm trong đồng xanh mái rạ

Chỉ còn trơ bao dấu đạn xót xa

Tầm tay với cũng xa vời thực tại

Con chim xuân mang tiếng hót về rừng

Tôi ở lại với áo cơm rách nát

Hơi thở nặng nề tuổi trẻ cũng còng lưng

Và người ơi nếu mai tôi chết yểu

Xin đừng buồn đừng khóc với khăn tang

Mà xin người cười như hoa xuân mới nở

Để hồn thơ vĩnh viễn được huy hoàng

(Tâm Hồn Mọc Cánh)

       Trích trong Đặc San Trung Học Trần Quý Cáp, Quảng Nam 1965

       (Nguồn: Gio-o.com)

   :: Khi Trở Về Vĩnh Điện

Khi trở lại thấy tường xiêu ngói đổ

nền trơ vơ đón đợi bước chân về

dáng ai đứng ngập ngừng bên khung cửa

nhặt từng hòn gạch vụn tái tê

khi trở về con đường cây lá rụng

quán ngày xưa ôi bè bạn đâu rồi

nghe hoang vắng nỗi kinh hoàng thất thủ

hồn đa sầu giữa lòng phố âm u

tìm đâu nữa bóng em cùng sách vở

ngôi trường xưa còn mũi súng lăm le

anh bỡ ngỡ tìm về thôn xóm cũ

dấu điêu tàn xơ xác những luỹ tre

mẹ gượng vui đón mừng sau mái rạ

đàn em cười - còn may mắn anh ơi

bom đạn nổ nhưng căn nhà vẫn đứng

dáng yêu đời còn đọng lại trên môi

buổi chiều xuống đầy vọng âm tiếng súng

thấy hắt hiu cánh đồng trống bao la

căn hầm nhỏ nhốt bao niềm hy vọng

mong mặt trời xoa dịu nỗi xót xa

khi trở về thấy ngại ngùng cuộc sống

nỗi ưu tư cửa đóng với then cài

thương số phận con phố buồn ngủ gục

chờ ánh đèn soi thấu ngày mai

(*) Nguyễn Nho Nhượng sinh ngày 12 tháng 3 năm 1946 tại Vĩnh Điện, Quảng Nam. Bị bạo bệnh và mất ngày 24 tháng 5, 1969 trong thời gian thụ huấn tại quân trường Thủ Đúc.

Cùng Tác Giả:

- Trang Thơ Nguyễn Nho Nhượn Thơ