|
Song Linh(15.12.1940-24.1.1970) |
Bài thơ Lưu biệt của Phạm Ngọc Lư được trích từ thi phẩm Đan Tâm (1) có nội dung như sau:
Qua cầu một cỗ áo quan
Tiếng sênh dìu bước hai hàng âm công
Bước theo khăn chế áo sồng
Hắt hiu cờ rũ lạnh lùng vàng rơi
Chân cầu nước ngậm ngùi trôi
Tiếng kinh tiếp dẫn bồi hồi tràng giang
Đôi bờ lưu biệt linh quan
Nước soi bóng nến hai hàng lung linh
Người không về cõi u minh
Người về bản thổ nặng tình cố hương
Từ nay mây khói vô thường
Theo người nhập thể cội nguồn nghìn xưa
(Nam Phước, tháng 6 – 1998)
Một câu hỏi là tại sao thi sĩ lại chọn giòng sông làm bối cảnh cho đám tang thay vì chọn ngọn đồi, đồng cỏ, chân đèo hay con đường tỉnh lộ, hay ngoại ô thành phố như trong bài thơ của Phổ Đức sau đây:
vào khuya phố ngủ đèn mờ
đường heo hút gió dưới bờ cây đêm
xe đi khấp khểnh gập ghềnh
thây nằm trơ lạnh ngả nghiêng gục đầu
mặt mày nhầy nhụa mắt sâu
tay xuôi má hõm máu sầu tràn môi
về đâu khi héo cuộc đời?
chiếc thân mệnh bạc quê người dở dang
xác vùi đâu giữa đêm tàn?
xe qua cầu nhỏ tiếng than lạc loài
công danh sự nghiệp mấy ai?
thấy gì hơn mảnh hình hài quắp co!
rũ đời trong chiếc xe bò
hỏi ai tránh được bước đò thời gian
ngoại ô sương lạnh buông màn
không gian truy niệm mây đan mưa nhòa
đường vào nghĩa địa mờ xa
xe lăn tiếng mỏi nghe mà buồn tênh!
(Phổ Đức – Xe bò đưa xác)
hay ở một xóm ăn chơi giang hồ trong một bài thơ của Văn Cao:
Ngã tư nghiêng nghiêng xe xác
Ði vào ngõ khói Công Yên
Thấy bâng khuâng lối cỏ u huyền
Hương nha phiến chập chờn mộng ảo
Bánh nghiến nhựa đang kêu xào xạo
Ai vạc xương đổ sọ xuống lòng xe
Chiếc quỷ xa qua bốn ngả ê chề
Chở vạn kiếp đi hoang ra khỏi vực
Mưa, mưa hằng thao thức
Trong phố lội đìu hiu
Mưa, mưa tràn trên vực
Trong tối gục tiêu điều
Mang linh hồn cô liêu
Tiếng xe càng ám ảnh
Tiếng xe dần xa lánh
Khi gà đầu ô kêu.
(Văn Cao – Chiếc xe xác qua phường Dạ Lạc)
Ở Phổ Đức nhà thơ chọn bối cảnh là một ngoại ô trong đêm về sáng. Ở Văn Cao, là Phường Dạ Lạc. Còn ở Phạm Ngọc Lư là giòng sông. Mỗi tác giả có mỗi lối chọn lựa để mà sơn phết vào thơ mình...
Theo tôi, chỉ có giòng sông mới thật sự trọn vẹn... Chỉ có giòng sông mới có đôi bờ sinh và tử… Bao nhiêu áng thơ văn, có áng thơ văn nào lấy ngoại ô hay một xóm ăn chơi để nói về ý nghĩa của cái bến cuối cùng của một đời người trên quả đất? Chỉ có giòng sông. Hàng triệu năm trôi qua, giòng sông vẫn vậy, con đò nhân sinh vẫn tiếp tục đón người về bên kia cõi khác… Vẫn là cuối cùng là hai chữ “không” và “về”. Vẫn là “lưu” và “biệt”.
Chân cầu nước ngậm ngùi trôi
Tiếng kinh tiếp dẫn bồi hồi tràng giang
Đôi bờ lưu biệt linh quan
Nước soi bóng nến hai hàng lung linh
Người không về cõi u minh
Người về bản thổ nặng tình cố hương…
Đó là lý do tại sao tác phẩm Câu chuyện một dòng sông của H. Hesse do Phùng Khánh & Phùng Thăng dịch lại được đón nhận.
Có phải vậy không?
(1) Đan Tâm, thơ Phạm Ngọc Lư, Thư Ấn Quán tái bản tại Hoa Kỳ
- Ngày cuối năm 2012 (sau bão Sandy một tháng hơn) Trần Hoài Thư Hồi ức
- Lời mở cho một tác phẩm mới: Bão Trần Hoài Thư Hồi ức
- Dịch Bệnh và Văn Chương Trần Hoài Thư Nhận định
- Toàn bộ Tạp chí Thư Quán Bản Thảo từ trước đến nay được đưa lên online Trần Hoài Thư Thông báo
- Nguyệt san Vấn Đề (không thiếu số nào, kể cả số báo bị tịch thu) Trần Hoài Thư Thông báo
- Sau một thời gian tu chỉnh, toàn bộ Tuần báo Nghệ thuật bắt đầu mở cửa... Trần Hoài Thư Thông báo
- Hành Trình Của Một Người Tìm Kiếm Ý Nghĩa Cuộc Đời Trần Hoài Thư Nhận định
- Ngày một dự án lớn hoàn tất Trần Hoài Thư Thông báo
- Đêm Thánh Vô Cùng Trần Hoài Thư Truyện ngắn
- Vài suy nghĩ về thơ Bích Khê Trần Hoài Thư Nhận định
• Nhà văn Trần Hoài Thư và việc xuất bản sách thân hữu (Trần Yên Hòa)
• Nghiệp Hành (Nguyên Minh)
• Vịn Vào Lục Bát Của Trần Hoài Thư (Phạm Văn Nhàn)
• Ra Biển Gọi Thầm: Niềm Đau Của Thế Hệ Lớn Lên Trong Thời Chiến (Lê Tạo)
• Trần Hoài Thư - Người Lính Và Nỗi Buồn Chiến Tranh (Đỗ Xuân Tê)
• Đọc "Truyện Từ Văn" của Trần Hoài Thư (Hoàng Ngọc Hiển)
• Hành Trình Của Một Cổ Trắng (White Collar) (Phạm Văn Nhàn)
• Lang Thang ... Quán (Nguyễn Lệ Uyên)
• Ngồi "Quán" Với Trần Hoài Thư (Lê Văn Trung)
• Qui Nhơn, Bình Định trong thơ người lính Trần Hoài Thư (Nguyễn Mạnh An Dân)
• Trần Hoài Thư (Học Xá)
• Làng Xóm Buồn Thiu (Trần Hoài Thư)
Trần Hoài Thư, người khâu di sản (Trần Doãn Nho, nguoi-viet.com)
Trần Hoài Thư, 'hiệp sĩ lẻ loi' của văn chương miền Nam
(Ðỗ Dzũng, nguoi-viet.com)
Qua Ô CỬA của Trần Hoài Thư, Nghĩ và Viết Về Thơ Chiến Tranh Miền Nam (Phan Bá Thụy Dương, vnthuquan.net)
Trò chuyện cùng Trần Hoài Thư về Thư Ấn Quán & Thư Quán Bản Thảo (Trần Doãn Nho, damau.org)
Nhà văn Trần Hoài Thư và tác phẩm “Văn Miền Nam Thời Chiến” (Mặc Lâm phỏng vấn, rfa.org)
Trần Hoài Thư và Châu Hải Châu (luanhoan.net)
Trang Trần Hoài Thư (art2all.net)
• Ngày cuối năm 2012 (sau bão Sandy một tháng hơn) (Trần Hoài Thư)
• Lời mở cho một tác phẩm mới: Bão (Trần Hoài Thư)
• Dịch Bệnh và Văn Chương (Trần Hoài Thư)
• Toàn bộ Tạp chí Thư Quán Bản Thảo từ trước đến nay được đưa lên online (Trần Hoài Thư)
• Nguyệt san Vấn Đề (không thiếu số nào, kể cả số báo bị tịch thu) (Trần Hoài Thư)
Đọc một bài thơ "lục bát mới" trước 1975 của Thành Tôn,
Đi tìm “bài thơ trên xương cụt” của Chinh Ba ,
Trần Phong Giao và những người viết trẻ,
Ý Thức Và Nỗi Bơ Vơ Của Bầy Ngựa Hoang,
Đi tìm Vũ Hữu Ðịnh ở Mỹ (Tạp bút)
Ngày cuối cùng của một cổ trắng
Tạp chí Văn học Nghệ thuật phát hành bất định kỳ, tập 1 (tháng 10-2001), tập 45 (tháng 1-2011), nhóm chủ trương: Trần Hoài Thư, Phạm Văn Nhàn, Trần Bang Thạch, Cao Vị Khanh, NG~.
Ðịa chỉ P.O Box 58, South Bound Brook, NJ 08880.
Email: tranhoaithu@verizon.net
Văn Học Miền Nam
- Tạp Văn (Nguyễn Kim Phượng) - Văn học miền Nam ở hải ngoại (Viên Linh) - Văn Học Miền Nam 1954-1975: Nhận Định, Biên Khảo, Thư Tịch (Nguyễn Vy Khanh) - Di sản văn chương miền Nam: Các tác phẩm về văn học mới sưu tập (Trần Hoài Thư) - Tổng Kết Cuộc Phỏng Vấn Về Quan Niệm Sáng Tác Của Các Nhà Văn (Nguyễn Ngu Í) Nhìn Lại Một Số Tạp Chí Miền Nam (Nguyễn Văn Lục) Hướng về miền Nam Việt Nam (Nguyễn Văn Trung) Văn Học Miền Nam (Thụy Khuê) Câu chuyện Văn học miền Nam: Tìm ở đâu? (Trùng Dương) Văn-Học Miền Nam qua một bộ “văn học sử” của Nguyễn Q. Thắng, trong nước (Nguyễn Vy Khanh) Hai mươi năm văn học dịch thuật miền Nam 1955-1975 Nguyễn văn Lục Đọc lại Tổng Quan Văn Học Miền Nam của Võ Phiến Đặng Tiến 20 năm văn học dịch thuật miền Nam 1955-1975 Nguyễn Văn Lục Văn học Sài Gòn đã đến với Hà Nội từ trước 1975 (Vương Trí Nhàn)
Trong dòng cảm thức Văn Học Miền Nam phân định thi ca hải ngoại (Trần Văn Nam) |
© Hoc Xá 2002 (T.V. Phê - phevtran@gmail.com) |